Check! Daar kan een streep door op mijn persoonlijke bucketlist: het nieuwe jaar inluiden in Rio de Janeiro. Samen met 2 miljoen andere gelukkigen genoot ik van ’s werelds grootse vuurwerkshow op de Copacabana, in korte broek met mijn voeten heerlijk in het zand. Een spectaculaire start van het Olympische jaar 2016, maar tegelijkertijd een feest met een donker randje. Want, Brazilië gaat gebukt onder de grootste economische en politieke crisis in jaren, waarbij de vooruitzichten voor 2016 niet veel rooskleuriger zijn. Hoe is de stemming in deze wereldstad zeven maanden voor de start van ’s werelds grootste sportevenement?
Tradities
Het vieren van de jaarwisseling (‘Reveillon’) in Rio de Janeiro is één van de belangrijkste feesten van het jaar en hangt van tradities aan elkaar. Er worden bloemen ‘geofferd’ aan de zee, over 7 golfjes gesprongen tijdens de Nieuwjaarsduik om geluk af te dwingen en de keuze voor je outfit is enorm belangrijk. Aan de kleur van je kleren die je draagt tijdens de jaarwisseling kunnen mensen zien wat je hen toewenst voor het nieuwe jaar. Hierdoor is vrijwel iedereen in het wit gekleed (vrede) wat een sfeertje creëert waar Sensation White jaloers op zou zijn. Door gekleurde accenten toe te voegen aan je outfit kun je aangeven wat voor jouw belangrijk is in 2016. Opvallend dit jaar op de Copacabana was de aanwezigheid van geel, wat staat voor de wens naar financiële zekerheid.
Economische crisis
Want dat de economische crisis er inhakt in Brazilië is overduidelijk. De tijd dat het land één van de snelst groeiende economieën ter wereld was is voorbij; in 2015 kromp de Braziliaanse economie met maar liefst 3,71%. De voorspellingen voor 2016 zijn niet veel beter (2,95% krimp ) ondanks dat Olympische spelen voor economische groei zouden moeten zorgen. Veel Brazilianen zijn hun baan kwijtgeraakt en zitten in financieel zwaar weer. Een hoge inflatie, grote politieke onrust en een enorm corruptieschandaal onder top Braziliaanse bedrijven zijn omstandigheden die niet voor een snelle ommekeer zullen zorgen. De gemiddelde Braziliaan heeft bij de start van 2016 dan ook wel iets anders aan zijn hoofd dan de aankomende Olympische Spelen. Nog maar 50% van de kaarten gereserveerd voor Brazilianen zijn op dit moment verkocht en op straat zijn is het evenement nauwelijks een onderwerp van gesprek.
Waar zijn de ringen?
“We organiseren met het afgesproken budget dat we hebben. We laten geen rekening over waar de overheid of de samenleving voor zal moeten opdraaien.”
Dit was ook duidelijk te merken tijdens de jaarwisseling. Waar vooraf groots aangekondigd was dat om 12 uur ’s nachts de Olympische ringen onthuld zouden worden - drijvend voor de kust van de Copacabana - bleef iedere verwijzing naar de Spelen uit. Door de economische situatie en maatschappelijke onrust heeft het organiserend comité flink moeten snijden in de kosten, met maatregelen die zorgen voor een 30% lagere begroting. Minder vrijwilligers, meer gebruik maken van tijdelijke tenten in plaats van vaste accommodaties, een sobere openings- en sluitingsceremonie en geen TV’s op de kamers van de atleten, om een aantal voorbeelden te noemen. Mario Andrada, hoofd voorlichting van de Olympische Spelen legt uit dat er tijdens de gehele organisatie veel aandacht is voor cost management. “We organiseren de Spelen met het afgesproken budget dat we hebben. We laten geen rekening over waar de overheid of de samenleving voor zal moeten opdraaien.” Het comité heeft $1,9 miljard om de Spelen te organiseren, en probeert hierbij niet aan de $780 miljoen te komen die de federale overheid beschikbaar heeft gesteld voor transport-, infrastructuur en veiligheidskosten. Dit is nu namelijk hard nodig om de Braziliaanse economie overeind te houden.
Let the games begin!
“Er is nog $ 245 miljoen nodig om de metrolijn op tijd af te krijgen”
Met minder dan 7 maanden tot aan de openingsceremonie, wordt - zoals bij ieder groot evenement - een vergrootglas gelegd op de logistieke voorbereidingen. Qua accommodaties staat Rio er goed voor. Het Barra Olympic Park, het hart van Rio2016, is op dit moment voor 95% klaar en het resultaat oogt veelbelovend. Op 15 december gingen de deuren van het park voor het eerst open voor de Brazil Mastercup tennis, het laatste testevenement van 2015.
Een grotere zorg daarentegen, is de verlenging van de metrolijn tot aan Barra, die zo essentieel is om het razend drukke verkeer in Rio tijdens de Spelen te ontlasten. De metro wordt met 16 km verlengd om uiteindelijk dagelijks 300.000 bezoekers te vervoeren naar het Olympisch park. Vlak voor kerst kwam Carlos Osório, wethouder van Transport in Rio, met het bericht dat er nog bijna $ 245 miljoen nodig is om de metrolijn op tijd af te krijgen. Zelfs als deze financiële toezegging er komt vanuit de hoofdstad, is er geen ruimte voor verdere tegenslagen. De eerste testritten staan gepland op 1 juli 2016, een maand voor de start voor de Spelen. “Een plan B is er niet”, aldus Mario Andrada.
Geen vooruitgang in het schoonmaken van de Guanabara Bay, terreurdreiging die alleen maar is toegenomen na recentelijke gebeurtenissen in Parijs en een nieuwe epidemie die vanuit noordoosten van Brazilië via muggen hun weg vinden naar de drukbevolkte steden zijn nog maar enkele voorbeelden van problemen die Rio de Janeiro de komende maanden moet zien op te lossen.
Contrast
Hoe groot is het contrast met 6 jaar geleden. In 2009 stonden duizenden Brazilianen feestend en dansend op de Copacabana toen hun land was aangewezen als gastheer van de 2016 Olympic Games. Economische groei, lage werkeloosheid en enorme hoeveelheden olie die waren gevonden voor de kust: in Brazilië groeiden de bomen tot in de hemel.
Het feest was er afgelopen oudejaarsavond niet minder om, maar op de achtergrond is duidelijk dat er veel veranderd is in een aantal jaar tijd. De Braziliaan zal in 2016 vooral bezig zijn met ‘overleven’, een wedstrijdje volleybal kijken komt daarna wel weer.
To be continued.....
Het Olympic Tennis Centre: een jaar geleden en nu.
Bronnen: Rio Times Online, Fox News, WSJ (1), HP De Tijd en WSJ (2)
Foto header: Flickr Visit.Rio
