Eerlijker toekennen van schaarse inschrijvingen bij grote sportevenementen: kan dat?

Recent verkocht de Birkebeinerrenn (een populaire Noorse langlauf marathon) binnen 18 minuten 16.000 deelnameplaatsen en was daarmee vol. De Amstel Gold Race was begin dit jaar binnen 25 minuten uitverkocht, hier ging het om 12.000 plaatsen. De Dam tot Dam had 2 uur nodig, maar dit betrof 35.000 plaatsen. De online verkoop en inschrijving van startbewijzen voor populaire evenementen wordt steeds meer een zaak van mensen met veel tijd in de agenda en veel kennis van internet. De meest succesvolle inschrijvers werken met meerdere browsers open en "opereren" vaak gecoördineerd met een vriendengroep. De schaarste maakt de evenementen nog populairder maar creëert ook frustratie bij trouwe fans. Maar is “wie het eerst komt, wie het eerst maalt” wel de beste methode?

Tussenhandel De Amstel Gold Race had in 2009 niet genoeg servers staan en de site lag dagen plat of werkte gebrekkig. Frustratie gierde over het internet en de sponsor en organisator zetten in 2010 een veel steviger platform neer. Vervolgens was het feest in 25 minuten voorbij. Als je er dan niet bij zat dan was je veroordeeld tot marktplaats. Dit is nog niet echt de tussenhandel zoals we die uit de muziekwereld kennen, maar er zitten genoeg mensen bij die één of twee inschrijvingen extra nemen omdat ze minimaal tegen kostprijs wel door te verhandelen zijn. Dit verhoogt de schaarste nog verder. Daarmee ontstaat ook een frustratie voor de mensen die er niet bij zitten. Nu houd je die frustratie natuurlijk altijd, want er zijn nu eenmaal meer mensen die mee willen doen dan er plaatsen zijn bij deze evenementen. Wie het eerst komt, wie het eerst maalt heeft iets heel rechtvaardigs. Maar zijn er geen betere modellen voor de organisator en/of voor de sponsor? En vooral voor de deelnemer? Boston en Iron Man In de marathon wereld bestaan bekende voorbeelden van andere modellen: op prestatie gebaseerd. Voor onder meer de Boston Marathon (de oudste marathon ter wereld) en de Iron Man (de iconische triatlon op Hawaii) bestaan ingenieuze kwalificatie systemen, vaak bij wedstrijden die een licentie moeten afnemen van het evenement waarvoor de atleet zich wil kwalificeren. De beste heeft dus de grootste kans, een zeer sportief uitgangspunt. Daarnaast geven de licenties waarde aan andere (minder hoog aangeschreven) events en leveren ze geld op voor het uiteindelijke event. Ook ontstaat er een serie van evenementen, in plaats van een eenmalig event. Dit is goed voor de beleving. Er zijn ook nadelen aan dit systeem: zeker bij de Amstel Gold Race is het vrienden-element van groot belang (vooral voor de sponsor). Niet iedereen is even snel, dus dan mag maar de helft van de vrienden meedoen. Tourtochten zijn gemoedelijker dan triatlons en marathons. Het inzetten van kwalificaties is hier dus niet zo handig als bij een ultra-individueel evenement zoals de Iron Man. Money talks Eigenlijk kan je altijd wel meedoen aan uitverkochte evenementen, als je maar genoeg betaalt. Dit voelt niet altijd even rechtvaardig en zeker in de wereld van de individuele duursport bestaat een hoog rechtvaardigheidsgevoel. De organisatoren koppelen het hoge startgeld dan ook slim aan goede doelen. Dan vindt niemand het meer gek dat je honderden ponden moet betalen om mee te doen aan de marathon van Londen of dat je met een inleg van $5.000 gewoon mee kan doen met de New York City Marathon. Het is immers voor het goede doel. Amstel Gold Race is daar wat commerciëler in: er kunnen gewoon bedrijventeams mee doen, die een veel hogere bijdrage betalen dan de individuele deelnemers. Maar deze verkopen dan ook minder snel uit. Overigens kennen de Dam tot Dam en bijna elke marathon in Nederland ook bedrijventeams. Tip voor Leo van Vliet: koppel de bedrijventeams aan een goed doel (mijn voorkeur: Alpe d’HuZes of Ride for the Roses) en haal zo meer geld op en verbeter je imago nog verder. Een andere optie is om een deal te maken met een maatschappelijk geëngageerde organisatie en de leden/klanten van die organisatie voorrang te geven. Lowlands doet dit met CJP (zolang dit nog bestaat). Amstel Gold Race zou dit met de NTFU kunnen doen en Dam tot Dam met haar sponsor Nike (Red). Community en lid worden Een community rond het evenement bouwen is een alternatief dat de laatste tijd sterk in opkomst is. Lowlands doet het al jaren buiten de sport, Amstel heeft zijn wielervrienden en de marathon van Rotterdam heeft het ooit halfslachtig geprobeerd met Like2Run. De leden van de community kun je beschouwen als de beste fans van het event en het is goed mogelijk om bijvoorbeeld actieve leden te bevoordelen ten opzichte van leden die alleen voor de inschrijving lid worden. Overigens ken ik nog geen communities die de leden ook echt voortrekken bij het toekennen van kaarten. De fan weet hoogstens eerder wanneer hij klaar achter de laptop moet zitten om de tickets te bemachtigen. De Elfstedentocht (een vereniging, de oer-community van de sport) heeft prestatie (vooral deelname) en lidmaatschap van de community wel gekoppeld aan de kans om mee te doen. Dus soms zijn de oude offline alternatieven een goed voorbeeld voor deze online tijd. Al wordt er vooral door jonge schaatsers stevig geklaagd over het toekenningssysteem van de Elfstedentocht. Sport 2.0 inschrijven voor events Geen van de bovengenoemde varianten is echt rechtvaardiger dan de ander en tussenhandel blijft mogelijk bij elke variant, zo lang er niet met het paspoort in de hand gestart wordt. Toch heeft het opbouwen van relaties in een ledenbestand mijn voorkeur, als dit slim gebeurt, kan dit evolueren tot een community rondom het evenement. De waarde zit dan in de andere leden van de community en in de voordelen die leden kunnen krijgen ten opzichte van niet-leden, zoals eerder inschrijven. Een drempel hiervoor is bijvoorbeeld een geheel ingevuld profiel, een vragenlijst voor de sponsor of het minimaal delen van de inschrijving op Twitter, Hyves en Facebook. Zo ontstaat tastbare waarde voor de sponsor en het sportevenement in de community, zonder dat het de leden te veel ontrieft. Dit laatste blijft essentieel.