Oude schaatsliefhebbers blijven trouwen aan traditionele media

SM&O Kenniskring doet onderzoek naar inzet Sociale Media in Schaatssport

De schaatswereld zet meer en meer de sociale media in. In mei 2011 enquêteerde SM&O studente Debby Beeloo bijna 200 schaatsliefhebbers over hun activiteiten in de schaatssport en hun beleving van de schaatssport door middel van de sociale media. De vragenlijst is verspreid door middel van een e-mailbericht naar alle besturen van schaatsverenigingen in Nederland met het verzoek de e-mail door te sturen naar hun leden. De schaatsverenigingen zijn aangesloten bij de KNSB. Na analyse van de reacties blijkt de groep respondenten geen willekeurige groep schaatsliefhebbers. Naar verhouding hebben vrijwilligers (kaderleden) de enquête meer ingevuld dan leden van de verenigingen die zelf actief de schaatssport beoefenen. Daarnaast is de groep die de vragenlijst heeft ingevuld relatief oud. De resultaten zijn derhalve niet representatief voor de groep van alle schaatsliefhebbers, maar geven een beeld van een groep oudere, veelal als vrijwilliger, bij de schaatssport betrokken liefhebbers.

Meer dan de helft van de respondenten beoefent de schaatssport recreatief (53,6%), gevolgd door langebaan schaatsen (32,8%). De andere disciplines zijn bij de respondenten ondervertegenwoordigd. Gemiddeld beoefenen de respondenten 1,82 keer per week de schaatssport in het schaatsseizoen. De grootste groep beoefent de schaatssport 1x per week (31,7%). Een enkeling schaatst 12x en 15x per week. Een relatief grote groep (12,6%) beoefent de schaatssport nooit en daarnaast zijn er 18 respondenten die enkel schaatsen bij natuurijs.

Het bezoeken van wedstrijden gebeurt gemiddeld 2,19 keer per seizoen. Meer dan de helft van de respondenten bezoekt nooit een wedstrijd (51,4%), terwijl een klein aantal 20 tot 25 wedstrijden per seizoen bezoekt. Wel kijken de meeste respondenten (93,4%) wedstrijden op tv. Ongeveer een derde hiervan kijkt alleen de grote toernooien, nog een derde kijkt hiernaast ook nog World Cup wedstrijden en de overigen kijken vrijwel alle schaatsuitzendingen.

Wat betreft de voorkeuren voor het volgen van schaatsen via verschillende media platforms zijn de volgende feiten te rapporteren:
- Ik kijk liever schaatsuitzendingen op tv dan via internet
96,7% geeft positief antwoord op deze stelling.

- Schaatsuitzendingen via internet maken tv-uitzendingen overbodig
80,8% geeft negatief antwoord op deze stelling.

- Ik lees liever nieuwsberichten over schaatsen op internet dan in de krant
38,8% is het niet eens met deze stelling. Daarnaast geeft 32,8% het antwoord ‘niet mee oneens, niet mee eens’.

- Ik gebruik het liefste traditionele media (krant, tv, radio) om op de hoogte te blijven van de schaatssport
Het grootste deel van de respondenten is het met de stelling eens (44,8%) en daarnaast geeft 25,7% het antwoord ‘niet mee oneens, niet mee eens’.

De respondenten is gevraagd naar hun activiteiten op het gebied van sociale media:
- 36,1% van de respondenten is actief op Hyves
- 33,9% van de respondenten heeft een account op Facebook
- 15,3% maakt gebruik van Twitter
- 21,3% van de respondenten maakt gebruik van andere sociale media

Bovenstaande aantallen geven een enigszins vertekend beeld van de werkelijkheid, omdat er een hoge non-respons was. Daarnaast lag, zoals eerder gesteld, de gemiddelde leeftijd van de respondenten hoog. De doelgroep die juist vaker gebruik maakt van sociale media was in de minderheid. Wanneer meer jongeren de vragenlijst ingevuld hadden, was een ander resultaat uit dit onderzoek gekomen.

Op de vraag waarom respondenten een account aanmaken met betrekking tot de schaatssport, komen de volgende redenen als voornaamste naar voren:

De onderzochte groep schaatsliefhebbers ervaart niet dat sociale media effect heeft op hun betrokkenheid bij de schaatssport. Door het gebruik van sociale media gaan schaatsliefhebbers niet vaker schaatsen dan dat ze voorheen deden (80% eens met deze stelling). Ze schaatsen omdat ze de sport leuk vinden, sociale media hebben geen toegevoegde waarde om zelf vaker naar de ijsbaan te gaan.

Vrijwilligerswerk wordt gedaan door de schaatsliefhebbers die er van nature interesse in hebben. Zij zijn sowieso al meer betrokken bij de schaatssport, waardoor sociale media weinig tot geen waarde toevoegt aan hun beleving bij de schaatssport. Door het gebruik van sociale media zijn zij dan ook niet meer vrijwilligerswerk doen dan ze al deden (76% eens met deze stelling). Andere schaatsliefhebbers die nog geen vrijwilligerswerk doen, starten door het gebruik van sociale media niet met het doen van vrijwilligerswerk.

Schaatsliefhebbers bezoeken niet vaker een schaatswedstrijd doordat ze sociale media gebruiken (77% eens met deze stelling). Daarnaast wordt de beleving van en betrokkenheid bij de schaatssport niet versterkt door het gebruik van sociale media (56% eens met deze stelling).

Het imago van de schaatsers wordt niet positiever door sociale media in de ogen van de ondervraagde groep schaatsliefhebbers. De schaatsers krijgen meer bekendheid door actief te zijn op sociale media, maar hun imago wordt daar volgens de respondenten niet beter van.

Schaatswebsites worden in het algemeen niet zo vaak bezocht door de ondervraagde groep schaatsliefhebbers. Slechts schaatsen.nl mocht zich in enige regelmaat verheugen op een bezoek. Sociale media dragen er ook niet aan bij meer bezoeken tot stand te brengen. Wanneer jongere schaatsliefhebbers de vragenlijst hadden ingevuld, was er ongetwijfeld een groter aantal respondenten geweest dat vaker een bezoek brengt aan schaatswebsites. Dit is immers de generatie die veel gebruik maakt van internet.

Door het gebruik van sociale media doen de ondervraagde schaatsliefhebbers kennis op over met name de sportprestaties van topschaatsers. 48,1% van de respondenten zegt namelijk kennis te hebben over de prestaties van de topschaatsers. Het privéleven, relatie met andere sporters, verblijf op trainingslocaties, trainingsverrichtingen en trainingsschema’s worden niet of nauwelijks besproken via de sociale media, waardoor schaatsliefhebbers hier ook geen kennis over op kunnen doen. 77% is het bijvoorbeeld oneens met de stelling kennis te hebben over het privéleven van de schaatsers.

Afsluitend kunnen we stellen dat sociale media ervoor zorgen dat schaatsliefhebbers meer kennis hebben over de prestaties van topschaatsers. Al zetten sociale media er niet toe aan om vaker activiteiten te verrichten met betrekking tot de schaatssport, zoals zelf schaatsen of wedstrijden bezoeken.