Hoe het wel moet: een bijzonder voorbeeld
Mijn eerste blog bijna zes jaar geleden ging over de Vasaloppet en de technologische hemel die die wedstrijd is. De Zweedse tocht is het best te omschrijven als een elfstedentocht voor langlaufers die wel elk jaar door gaat, waarbij veel te danken is aan kunstsneeuw. De Vasaloppet wordt stevig gesponsord en werkt al meer dan een decennium niet meer met stempelkaarten, om maar een voorbeeld van innovatie te noemen.
Het langlauf dat midden jaren negentig op sterven na dood was, is op dit moment de een na best bekeken wintersport op TV in Europa (na biatlon en ver, ver voor langebaan schaatsen). Het langlauf heeft de sport eind jaren '90 uit de bossen naar de stad gehaald, de wedstrijdformats aangepast, jeugdige bestuurders aangetrokken, (ex-)sporters veel meer macht gegeven en gezorgd dat er veel meer landen konden winnen. Op dit moment heeft de internationale ski federatie (FIS: de tegenhanger van de ISU) een marketingorganisatie opgericht die steeds meer rechten in eigen handen neemt en daarmee (nog meer) de eigen regie. De skibond gebruikt een zelfde strategie voor haar andere sporten, zoals snowboard en alpineskiën.

Hoe het niet moet: nog een keer de argumenten
Schaatsen is een Nederlands feestje. Zeker bij de niet-sprint nummers gaat het eigenlijk alleen om ons. Als we niet de verkeerde baan pakken winnen we altijd. Dat is mooi voor ons, maar is funest voor de sport. Dat zie je zodra de sport zich buiten onze landsgrenzen begeeft: niemand neemt de moeite om te gaan kijken. Waarom sprint, shorttrack en langebaan niet bij elkaar brengen, dan heb je wel wereldwijde coverage?
Schaatsen is de afgelopen veertig jaar (of nog langer) niet veranderd. Behalve de half ingevoerde teamrace is er geen nieuw format toegevoegd en zijn bestaande formats niet aangepast, ondanks de compleet veranderde consumptiepatronen bij de actieve en passieve sportliefhebbers. Waarom heeft de ISU niet het downhill schaatsen zelf geïntroduceerd? Nu strijkt Red Bull met de centjes en heeft de bond het nakijken.
Schaatsen gebeurt in dure hallen, ver van de bewoonde wereld. Schaatsen vraagt in een compleet verstedelijkte wereld mensen nog steeds om naar de randen van de beschaving te gaan in plaats van het publiek op te zoeken. In alle grote steden van de wereld zijn (tijdelijke) schaatsbanen in het centrum, waarom daar niet schaatsen?
Schaatsen is de bakermat van statistiek: mijn wijlen oma zat altijd mee te schrijven voor de TV met de rondetijden. Er zijn nog veel meer data aan de wedstrijd en deelnemers te ontfutselen, van hartslag tot "helmetcam videobeelden". Waarom is er nog geen tweede scherm met extra beelden, data, bio's, en feiten?

Echt veranderen: het mes erin
Voor het eerst dit jaar is de roep om verandering in de schaatssport luid en overal (in Nederland in ieder geval) te horen. Van de koning van het ijs zelf, tot de lakei van de grote sponsor, tot de vazallen van de pers, iedereen weet het uur U nadert. SponsorTribune besteedt er een complete sessie aan (ga die bezoeken op 22 maart). Maar het zijn de kalkoenen die over hun eigen kerst praten en nog wel de vetste kalkoenen ook. Waar zijn de outsiders? Waarom niet de Nederlandse sponsor manager van de internationale skibond uitnodigen? Waarom niet de woordvoerder van Red Bull in naast de afgevaardigden van TVM en KPN? Waarom niet Ben van der Burg die met de Benstedentocht liet zien dat innovatie binnen de schaatssport wel mogelijk is?

Het is tijd om de mes in de schaatssport te zetten. De sport is mij dierbaar, maar als we niet oppassen winnen we straks alleen maar medailles met biatlon op de Olympische Spelen, omdat het langebaan schaatsen in het Fries museum geparkeerd is, naast het kaatsen en het skûtsjesilen.