De situatie is vergelijkbaar met de KNSB met één verschil: atleten en teams moeten het van goed geluk en welwillendheid van de KNSB hebben, want echte invloed heeft men niet. Zeker niet in het nieuwe bestuursmodel. De bestuurders van de KNSB maken een klassieke fout: ze vinden de teams en atleten lastig en denken maar aan één ding: hoe houden we de KNSB en de zeggenschap overeind, zonder invloed van buiten.

Het klassieke bondsbestel is achterhaald, ouderwets en niet meer van deze tijd. Je kunt een recreatieve schaatser niet gelijkstellen aan topsporters die week in week uit alles geven voor hun sport en ervan moeten bestaan. Je kunt niet tegen teams zeggen: fijn dat jullie sponsors investeren, maar verder je mond houden en je licentie geld betalen.

Nieuw model

Er wordt nu al wekenlang gesteggeld over een nieuw model, over afspraken over inkomsten en uitgaven, maar dat probleem los je in het klassieke bestuursmodel niet op, dat werd al onderkend in de voetbalwereld met de oprichting van de Eredivisie CV, maar ook in het Hockey (Hoofdklasse CV), de Formule 1, het Europese basketbal en natuurlijk de Amerikaanse professionele organisatie.

Vorig jaar heb ik op verzoek van de KNSB en haar belangrijkste stakeholders (atleten en teams) een aanzet gegeven tot vernieuwing, nadat al eerder een heel goed plan van Ard Schenk en haar commissie ter zijde was geschoven. De uitgangspunten van beide plannen waren gelijk: strenge scheiding tussen top en breedtesport en doe recht aan de positie van atleten en sponsors die geld in de sport stoppen en stop activiteiten die niet bijdragen aan ontwikkeling van de sport en/of verlies latend zijn.

Beide rapporten liggen met een dikke laag stof ergens in de meer dan luxe burelen van het bondsbureau in Utrecht. Of men zag het niet, wilde het niet zien, of er was te weinig kennis en te veel eigenbelang om door te pakken terwijl er vanuit de key stakeholders zoals teams en atleten breed draagvlak was. Maar zoals zo vaak: geef een bestuurder een stropdas van de bond, privileges en reisjes en de hakken gaan in het zand waar het vernieuwing en verandering betreft.

De oplossing in een half uur

De oplossing is heel makkelijk en eenvoudig en gechargeerd gezegd kun je binnen een half uur de problemen oplossen. Hoe ziet die oplossing eruit?

1. Principiële scheiding topsport en breedtesport met gescheiden budgetten en verantwoordelijkheden
2. Oprichting Topsport Divisie binnen de KNSB. Daarnaast is er de Breedtesport Divisie
3. Topsport Divisie behartigt primair de belangen van de atleten, teams en haar sponsoren (ook die van hoofdsponsor KNSB, waar het de topsport betreft)
4. Lean en mean organisatie: Topsport Divisie maximaal 6 professionals
5. Technische verantwoordelijkheid blijft onderdeel van de KNSB, maar selectiecriteria worden vooraf afgestemd met Topsport Divisie, zodat er helderheid, eensgezindheid en solidariteit is richting belangrijke evenementen als een WK, EK, en World Cup’s
6. De binnenkomende gelden worden open en transparant verdeeld op basis van de volgende principes:
- Iedereen die meedoet deelt ook mee, dus ook teams en atleten volgens het principe: als je niet kunt delen kun je niet vermenigvuldigen
- Begroting wordt jaarlijks vastgesteld
- Onderdelen die verlieslatend zijn moeten zorgdragen voor of budgettair neutrale operatie of zelf inkomsten vergroten

Verdeling gelden in Topsport Divisie

De verdeling van gelden in de Topsport Divisie (lange baan, sprint en shorttrack) gaat als volgt:

TV en media-inkomsten
- 75 % naar de Topsport Divisie
- 15 % naar de KNSB
- 10 % naar de teams

Sponsorinkomsten:
- 70 % KNSB
- 15 % Topsoort Divisie
- 15 % teams

Profit nationale events:
- 20 % Topsport Divisie
- 70 % KNSB
- 10 % Teams

Lottogelden (NOC-NSF):
100 % KNSB

Overige inkomsten:
- KNSB: 33 %
- Topsport: 33 %
- Teams: 33 %

Prestatie premiepot:
De prestatiepot voor de atleten bedraagt minimaal 1 miljoen per jaar en wordt jaarlijks vastgesteld. De verdeling vindt plaats op basis van geleverde prestaties.

Bijdrage teams:
De teams betalen jaarlijks een licentie fee van 25.000 euro aan de KNSB. De KNSB regelt voor internationale toernooien de reis en verblijfkosten van de atleten en zorgt voor een optimaal werkklimaat voor de atleten.

Teams

Nieuw in het plan is dat niet de nieuwe Topsport Divisie en KNSB een deel van de inkomsten krijgen maar ook de teams. Dat is niet meer dan logisch en rechtvaardig: zij investeren immers in atleten en zorgen voor ontwikkeling, aandacht en verdieping van de sport. Daar moeten zij voor worden beloond, waardoor er meer draagvlak en solidariteit ontstaat. Teams zullen bereid zijn om meer te investeren waardoor een meer stabiele toekomst is voor atleten.

Organisatie

De Topsport Divisie is commercieel georiënteerd en bestaat uit:
1 Directeur
2/3 sponsorship c.q. account managers
1 media expert
1 ondersteunde kracht

Is er behoefte aan ondersteuning dan kan die zelfstandig of via de KNSB worden ingehuurd. De technisch directeur is en blijft onder verantwoordelijkheid van de KNSB, maar werk nauw samen met de Topsport Divisie. 

Toezicht

De Topsport Divisie stelt zelf een Raad van Advies samen van maximaal drie leden, die stimuleert, controleert en enthousiasmeert. Een bredere en meer uitgebreidere vorm van een Raad van Inspiratie. Bij voorkeur met persoonlijkheden met een sterk topsport, commercieel en media profiel die kunnen helpen in verhoging media en sponsorinkomsten en gevoel hebben met topsport.

Wordt dit doorgevoerd dan kan de KNSB terug naar haar kerntaak: stimuleren en faciliteren van schaatssport in de breedste zin van het woord. En ja, dan ben je er binnen een half uurtje uit.

Foto: Twitter @lottojumbo_ice