De eerste fans meldden zich afgelopen woensdag al langs het parcours. België maakt zich op voor de 98ste editie van de Ronde van Vlaanderen. De koers wordt niet voor niets Vlaanderens Mooiste genoemd. Wie op Youtube kijkt ziet heroïsche beelden van gespierde mannen die met hoge snelheid over gladde keien en langs hordes enthousiaste mensen vliegen. Toch is het voortbestaan van de Klassieker(s) in gevaar.
In de loop der jaren is er veel veranderd. De Klassiekers worden niet langer door nieuwsbladen georganiseerd en fans volgen de koers op allerlei manieren. Ze kijken video's op Youtube, volgen de renners op Twitter en gebruiken bijvoorbeeld de Flanders Classics app om elkaar langs de route te vinden. Het enthousiasme is overgeslagen en vertaalt zich ook direct naar de breedtesport: De amateur fietsers. België mag dan geen fietsnatie zijn, wielrennen daar is net als het schaatsen in Nederland. De recreantentocht van de Ronde van Vlaanderen is voortijdig uitverkocht. "Een dag voor de start van de koers staan 16.000 liefhebbers aan dezelfde start als profs waarvan maar liefst 7.750 afkomstig zijn van buiten België. 1.000 komen speciaal uit Groot-Brittannië. Zo zien ze later op TV precies de punten terug waar ze zelf hebben gereden", zegt Gert van Goolen van het sportmarketingbureau Golazo Sports. In Nederland is Golazo sinds kort actief als partner van onder meer de Rotterdam Marathon en kennen we het fenomeen recreantentochten van de Amstel Gold Race.
De Ronde van Vlaanderen vormt samen met Milaan-Sanremo, Parijs-Roubaix, Luik-Bastenaken-Luik en de Ronde van Lombardije de vijf monumenten. Maar het gaat slecht met de traditievolle koersen. In België en daarbuiten. In Spanje werd het aantal profkoersen in drie seizoenen gehalveerd. In Italië verdween een derde van de kalender. Het merendeel van de koersen leiden verlies. Sommige wielerkenners zeggen dat de kleine koersen over vijftien jaar allemaal volledig ophouden te bestaan. De evenementen zijn ontzettend populair, maar hebben geen gezond verdienmodel. De kosten voor de organisatie van de koersen (inzet van politie, wegbegeleiding etc.) werden voorheen gedragen door de gemeenschap (lokaal bestuur), maar die houden vaak de hand op de knip. De facturen gaan steeds vaker naar de organisatie die op zoek moet naar andere bronnen van inkomsten.
De Klassiekers, samengevoegd in Flanders Classics, worden sinds 2008 onder beheer van zakenman Wouter Vandenhaute kunstmatig in leven gehouden. "Het beeld van de geldwolf Vandenhaute die zijn tanden in het Vlaamse wielrennen zet, moet ik naar het rijk der fabelen verwijzen", aldus professor Sportmarketing en columnist hier op Sportnext Wim Lagae. Sponsors worden in een package-deal voor meerdere koersen binnengehaald, afzonderlijk zijn ze minder waard. Wat kan wielergek Vlaanderen nog betekenen voor een sponsor? Sponsormanager en columnist op Sportnext Marko Heijl van Lotto-Belisol over het imago van het wielrennen: "Wielrennen staat tegenwoordig voor oubollig overkomen en merken willen zich daar niet mee associëren." De VIP-arrangementen van 500 euro staan op prominente plaatsen en geven onder genot van een hapje en een drankje het beste uitzicht.
Wie 1000 euro per persoon over heeft mag zelfs mee in de helikopter. "Zonder VIP-arrangementen gaan de Vlaamse wielerkoersen kapot, we moeten op zoek naar nieuwe inkomstenbronnen. Ticketing." Maar er zijn drie dingen je in wielergek Vlaanderen vooral niet moet doen: het parcours van een koers wijzigen (zie debacle met de Muur van Geraardsbergen), entreegeld vragen en het wielrennen weghalen bij de VRT. Het 100-jarig jubileum gaat de Vlaanderens Mooiste ongetwijfeld halen, daar twijfelt niemand over, maar de deskundigen zijn het erover eens dat het verdienmodel moet worden aangepast naar de huidige tijd. Marko Heijl: "Waarom betaal je voor voetbal wel 20 euro, maar is het wielrennen gratis?"
Wim Lagae ziet hobbels op de weg en verduidelijkt tegenover Go Press: "Je moet een kwalitatief zeer hoogwaardig product leveren om de huiverachtige wielerfan te overtuigen. Ik denk aan minstens acht doortochten, videoschermen, fatsoenlijke audio om het koersverloop te volgen, een deelnemerslijst, ..." En zo is de Ronde van Vlaanderen een case waar ervaren sportmarketeers met de handen in het haar zitten. Een wielergek publiek, maar een ongezond verdienmodel. Wordt vervolgd.
Afbeeldingen: Flickr (CC) Bram Souffreau