"Hij staat, hij staat, hij staat." Waarom kan bijna iedereen in Nederland bij deze woorden een beeld vormen. Het olympisch goud van Epke Zonderland, vier jaar geleden in Londen, staat bij iedereen op het netvlies. Het beeld, het commentaar, de spectaculaire oefening van de Fries en het wachten op de score. Nederland leefde intens mee. Waarom weet dan bijna niemand meer in welke zeilklasse Dorian van Rijsselberghe ook olympisch kampioen werd in Londen. Nederland is een waterland, enorm veel mensen kiezen op zonnige dagen het ruime sop, maar dit draagt niet bij aan de populariteit van de sport.
De olympische zeilsport staat al jaren voor de uitdaging om de sport aantrekkelijk te houden voor het grote publiek. Hoe kan het dat een mondiale en olympische sport, waarin Nederland veel succes heeft gekend de laatste jaren in verschillende klassen, zo weinig populariteit kent bij de gemiddelde sportliefhebber?
Voor het gros van het publiek is de olympische zeilsport ongrijpbaar. Zelf ben ik al vier jaar werkzaam als communicatiemanager van Nederlands grootste olympische- en paralympische zeilevenement, de Delta Lloyd Regatta. Ondanks dat ik midden in de sport zit, is het lastig te begrijpen zonder zeilachtergrond welke tactieken en strategieën er zijn.
Hoe gaan we de zeilsport aantrekkelijker maken?
In welke richting moeten we zoeken om de zeilsport een nieuwe impuls te geven en te garanderen dat de sport ook in 2024 nog op de olympische agenda staat? Naar mijn mening zijn er twee richtingen die we op kunnen varen.
1. Sport visueler en inzichtelijker maken
2. Concept aanpassen
Visueler en inzichtelijker maken van de sport
Een relatief simpele oplossing is om de sport beter in beeld te brengen. Zonder steun van grote nationale tv-partijen als de NOS dient een andere route gekozen te worden; online.
Een voorbeeld van een juiste strategie en executie hiervan is al te vinden in de zeilsport. Onboard video-reporters tijdens de Volvo Ocean Race geven een geweldig exclusief en behind-the-scenes beeld van wat er gebeurt op het open water, een plek die niet te volgen is voor media. Spectaculaire beelden, gefilmd door de meezeilende reporter zelf die achtergrondverhalen tijdens de race creëert. Het geeft je het gevoel dat je er onderdeel van uitmaakt en over de schouder van de zeiler meekijkt.
In de olympische zeilsport kan gezocht worden naar onboard-camera’s die live schakelen in een uitzending. Met GoPro, drones, 360 graden camera’s en live commentaar kan een spectaculair verslag neergezet worden om de sport beter in beeld te krijgen. Herkenbaar en visueel is wat telt bij het publiek.
Concept aanpassen
Dan is er een oplossing die veel lastiger te realiseren is. De conservatieve zeilwereld moet op zijn kop gezet worden met het aanpassen van de olympische zeilformule en klassen. Maar het is wel een oplossing waar het publiek op zit te wachten.
Kijk naar andere sporten. Red Bull, die het anders aanvliegt, weet sporten op een nieuwe manier in beeld te brengen waardoor het grote publiek het opeens ook interessant vindt. Red Bull adopteerde bijvoorbeeld in 2001 'Red Bull Crashed Ice'. Een spectaculaire schaatsrace met snelheden die oplopen tot 70 km/uur en overeenkomsten heeft met olympische sporten als skicross en snowboardcross. Een snel, én spectaculair concept wat zorgt voor zo’n 40.000 kijkers in Valkenburg, maar ook online zijn kijkers trekt.
Het aangrijpen van een nieuw concept ligt voor de hand. Korter, sneller en spectaculairder maken van de zeilsport. Dat is precies de reden waarom het 'hydrofoiling' zeilen in opkomst is en Red Bull ook hierin stapt met een evenement als de 'foiling generation'. 'Foiling' is een opkomende zeildiscipline bekend van de Americas Cup. Wanneer de snelheid van de boot toeneemt duwen de vleugels het naar boven waardoor je boven het water zweeft. Hierdoor heb je minder weerstand en kun je hogere snelheden halen. Je krijgt letterlijk vleugels op het water.
In de olympische zeilsport is het bijvoorbeeld goed mogelijk om korte snelle (sprint)races te houden van maximaal 10 minuten met spectaculaire klassen als de Moth, 49er, kiten en windsurfen. Door middel van onboard-camera’s, drones bij de start en finish én live commentaar kan een show worden neergezet die voor iedereen te begrijpen is. En als de race voor de kade is in plaats van uit het zicht, kan ook het aanwezige publiek een show verwachten.
Durf te vernieuwen
Zoals in iedere business dient ook de zeilsport te streven naar vernieuwing. Naar mijn mening staat de zeilsport op een moment dat vernieuwing nodig is om ook in de toekomst aantrekkelijk te blijven, maar vooral ook om een nieuw publiek aan zich te binden. Uiteindelijk vormt het publiek de basis voor het succes van deze sport. Kortom, de zeilwereld moet durven te vernieuwen en kansen aan te grijpen. De conservatieve mindset moet hier wel voor op de schop.
IOC trekt aan de bel
Het zal niet lang gaan duren tot ook het IOC aan de bel trekt. Het is algemeen bekend dat het comité op zoek is naar vernieuwing en media sterke sporten (snel/goed inzichtelijk). Een lobby is natuurlijk al jaren in gang vanuit de internationale zeilbond World Sailing, maar dat wil niet zeggen dat zonder vernieuwing de sport verzekerd is van deelname in toekomstige Olympische Spelen.
