Het was afgelopen zondag een massaal protest van de American footballspelers. Bij elke wedstrijd knielden er spelers en stonden teamgenoten zij aan zij met hun armen in elkaar tijdens het Amerikaanse volkslied. Twee artiesten eindigden tijdens verschillende wedstrijden hun vertolking van het volkslied op één knie, als steunbetuiging aan de spelers. En bij de wedstrijd tussen de Seattle Seahawks en de Tennessee Titans bleven beide teams zelfs in de kleedkamer tijdens 'The Star-Spangled Banner'. Een ongekend, massaal protest.

Het was een reactie op de uitspraken van president Trump. Hij noemde vrijdag tijdens een rally in Alabama sporters die knielen tijdens het volkslied ‘klootzakken’ (letterlijk: sons of bitches). Deze spelers zouden volgens Trump ontslagen moeten worden. Later riep Trump op Twitter ook nog op tot een boycot van clubs die geen maatregelen nemen tegen spelers die dat doen.

De opmerkingen van Trump schoten bij vrijwel iedereen in het verkeerde keelgat. Coaches, analisten, eigenaren en uiteraard spelers lieten massaal van zich horen. En de fans? Die lijken enigszins verdeeld. Zo was in het stadion van de New England Patriots, een club met veel Trump-sympathisanten, boegeroep te horen toen spelers knielden voor het volkslied en onder anderen Tom Brady arm in arm stond met zijn teamgenoten.

Kaepernick

De protesten tegen Trump (en het racisme in de VS) waren nog niet eerder zo heftig in de Amerikaanse sportwereld. Het begon een jaar geleden toen Colin Kaepernick, destijds nog quarterback van de San Francisco 49’ers, knielde tijdens het zingen van het volkslied. Kaepernick uitte zijn protest tegen het geweld van politieagenten tegen zwarte verdachten. Zijn daad leidde tot enorm veel discussie en verdeeldheid in het American football.

Overigens is de 29-jarige Amerikaan momenteel clubloos. Ondanks zijn toch behoorlijke staat van dienst durfde geen enkele Amerikaanse club het aan de transfervrije en politiek geëngageerde Kaepernick afgelopen zomer een contract aan te bieden.

Daarmee komen we ook gelijk op een heikel punt. Tot afgelopen weekend waren het alleen spelers die protesteerden en hielden de clubs zich stil. Nu scharen driekwart van de clubs én de bond zich achter de protesterende spelers. Dat zijn diezelfde clubs die Kaepernick liever niet in de selectie wilde hebben. Welk team (of de bond) maakt een statement door Kaepernick alsnog een contract aan te bieden of hem openlijk te steunen?

Stephen Curry

Het vuurtje is aangewakkerd en het lijkt erop dat het zich snel door de Amerikaanse sportwereld gaat verspreiden. In de MLB was Oakland A's catcher Bruce Maxwell afgelopen weekend de eerste speler in de league die knielde tijdens het volkslied. Na Maxwell zullen waarschijnlijk al snel spelers uit de NBA gaan volgen. De basketbalcompetitie begint volgende maand en sterspelers als Stephen Curry en LeBron James hebben zich al uitgesproken tegen Trump.

Dat gebeurde zelfs afgelopen weekend nog. Trump viel Curry aan omdat de speler van NBA-kampioen Golden State Warriors een uitnodiging om langs te komen in het Witte Huis had afgeslagen. Trump trok vervolgens de uitnodiging in. Dat leidde weer tot een furieuze reactie van James: 'Naar het Witte Huis gaan was een grote eer. Totdat u kwam', schreef de speler van Cleveland Cavaliers op Twitter.

NASCAR

Aan de andere kant van het spectrum staat NASCAR. Een sport die – net als American football - vooral populair is in de VS onder blanke mannen. Tijdens de races afgelopen weekend in New Hampshire lieten diverse teameigenaren weten dat ze coureurs of medewerkers die protesteren, zouden ontslaan. Trump reageerde door te zeggen dat hij ‘enorm trots’ was op NASCAR en de fans.

Zo ontstaat er verdeeldheid in sportminnend Amerika, maar was er een ongekende saamhorigheid te zien in de NFL. Er wordt zelfs (voorzichtig) al gesproken over een algehele staking als statement. En dat zou het ultieme saluut aan Colin Kaepernick kunnen zijn.

Kaepernick is de reden dat een (klein) deel van Amerika zich heeft afgekeerd van de NFL. Fans vinden dat de league niet genoeg doet tegen de ongelijkheid. Daarnaast kampt de NFL ook met onderzoeken die een verband leggen tussen American football en hersenschade en beschuldigingen van huiselijk geweld en seksuele intimidatie door spelers. Dit alles heeft ertoe geleid dat voor het tweede jaar op rij de kijkcijfers dalen en er minder toeschouwers in de stadions zijn. En dat heeft weer zijn weerslag op de mediabedrijven die de competitie uitzenden. Zij zullen niet bereid zijn net zulke hoge bedragen neer te tellen als ze hiervoor deden. En ook sponsors gaan minder betalen als er minder mensen naar de sport kijken.

America’s sport

Maar dat zou de NFL een zorg moeten zijn. Dit gaat niet om geld, macht of kijkcijfers. Dit gaat om principes. Dit gaat om vrijheid. Dit gaat om gelijke rechten voor iedereen. Dit gaat om zoveel meer dan sport.

En juist America’s sport, de sport die erom bekendstaat vooral populair te zijn bij blanke oude mannen, de sport waar meerdere eigenaren van clubs openlijk hun steun hebben uitgesproken voor Trump, de sport waar zeven NFL-eigenaren elk een miljoen dollar hebben geschonken aan de inaugurele commissie van Trump, de sport waar geld, ras en patriotisme op een unieke manier samenkomen. Juist die sport heeft ervoor gezorgd dat 24 september 2017 de geschiedenisboeken in zal gaan.

Headerfoto: Flickr (cc) Keith Allison