In deze analyse - uitgevoerd met de Brand Monitor van Buzzcapture - hebben wij ons gericht op de Nederlandse clubs, de Nederlandse competities en de Nederlandse inbreng in Europees verband. Over de grens gebeurde genoeg moois (alleen al over FC Barcelona tegen Paris St. Germain kan ik een hele blogreeks schrijven), maar je moet ergens een grens trekken.

Voor de neutrale toeschouwer was het afgelopen seizoen genieten geblazen. "Het is echt een Nederlands seizoen, waar we nog altijd een hele spannende kampioensrace hebben", aldus Koen Adriaanse, Senior Persvoorlichter bij de KNVB. "Als je kijkt naar andere landen om ons heen dan is de kampioen eigenlijk al bekend of staat die een straatlengte voor. In Nederland is het het zoveelste jaar op rij waarin er meerdere kandidaten meedoen om het kampioenschap." Echter, uiteindelijk kan er maar één de beste zijn…

Stroomt de Coolsingel (eindelijk) weer vol?

Je hoeft geen kenner te zijn om te weten dat Feyenoord al akelig lang wacht op een kampioenschap. Sinds de jaargang 1998/1999 is de schaal niet meer in Rotterdamse handen geweest. Om een gevoel te krijgen hoe lang geleden dat is raad ik je aan om eens een kijkje te nemen op de populaire Facebookpagina 'Toen Feyenoord Voor Het Laatst Kampioen Werd'.

Nu lijkt het echter toch echt te gaan gebeuren: met nog twee speelrondes te gaan heeft Feyenoord 4 punten voorsprong en een veel beter doelsaldo dan Ajax (de nummer 2). Op 7 mei volstaat een overwinning tegen Excelsior en de Coolsingel stroomt weer vol.

Niet de #1 van het medialandschap

Waar Feyenoord in de competitie al vanaf speelronde 1 bovenaan staat, voert een andere club de ranglijst aan als het gaat om media-aandacht. Met de media monitoring tool van Buzzcapture - de Brand Monitor - analyseerden wij alle on- en offline media-aandacht rondom de 18 Eredivisie clubs gedurende het gehele seizoen en kwamen wij tot de conclusie dat aartsrivaal Ajax hier aan het langste eind trekt. Feyenoord en PSV volgen op gepaste afstand van de recordkampioen.

De volledige ranglijst, gebaseerd op het aantal media mentions tussen 1 augustus 2016 en 30 april 2017 zie je hieronder:

Aandacht om negatieve redenen

De traditionele top 3 steekt er met kop en schouders bovenuit. Maar deze aandacht komt voort uit verschillende, niet altijd positieve, gebeurtenissen. Bij zowel Ajax als PSV zien we een soort gelijk beeld als we kijken naar de trend gedurende het jaar (gemeten vanaf 1 augustus 2016, het begin van het seizoen).

Bij de Amsterdammers zien we de term 'Rostov' terugkomen onder de trending topics: de tegenstander van Ajax in de laatste voorronde Champions League. Na thuis 1-1 te hebben gespeeld eindigt de uitwedstrijd op 24 augustus 2016 in 4-1 voor de Russen en Ajax ligt uit de Champions League. Een gebeurtenis die over het gehele seizoen gezien de grootste piek in media-aandacht veroorzaakt voor Ajax.

Bij PSV zien we een soort gelijk scenario: onder de trending topics bij deze club zien wij 'Bayern', 'Atletico' en ook 'Rostov' terugkomen. De drie tegenstanders van PSV in de Champions League, waar zij jammer genoeg al voor de winterstop uit lagen. De zes wedstrijden in het kampioenenbal zorgden voor 6 van de 10 grootste pieken voor PSV tijdens deze voetbaljaargang (de andere 4 waren de topwedstrijden tegen Ajax en Feyenoord).

Kampioenen, kampioenen, kampioenen!

Bij Feyenoord zien we een heel ander beeld. Zo staat het woord 'koploper' stevig in de top trending topics. Wanneer wij de top 3 opzoeken in combinatie met dit woord en de term 'kampioen*' (met de asterisk aan het eind van de zoekterm pakken we in de Brand Monitor woorden als 'kampioenschap' en 'kampioenen' ook mee in de zoekopdracht) zien we dat deze termen voornamelijk met de Rotterdammers geassocieerd wordt.

In totaal gingen 44% van alle berichten met 'koploper' of 'kampioen*' in combinatie met Feyenoord, Ajax of PSV over eerstgenoemde. Een duidelijk teken dat dit onderwerp toch het meest leefde wanneer men het had over de Rotterdammers.

Van de traditionele top 3 werd Feyenoord het meest geassocieerd met 'kampioen' en 'koploper': 44% van de gezamenlijke mentions.

De donkere kant van de Eredivisie

Waar bovenaan de grote namen strijden om de prijzen, proberen onderaan teams zichzelf te handhaven in de Eredivisie. "Ook onderin de ranglijst blijft het tot het eind razend spannend en zijn er heel veel clubs die nog echt hun best moeten doen om punten te halen in de laatste periode", zegt Koen Adriaanse. Met nog twee speelrondes te gaan moeten Excelsior, PEC Zwolle, Roda JC, Sparta, NEC en Go Ahead Eagles alle nog vrezen voor hun plek op het hoogste niveau.

Net als dat we de traditionele top 3 naast de term 'kampioen*' legde, keken we voor de bovenstaande clubs naar de term 'degrad*'. Op deze manier pakten we in één keer woorden als 'degraderen', 'degradatie' en 'degradant' mee. Ook voegden we de term 'nacompetitie' toe, omdat dat ook nog een weg uit de Eredivisie (of juist een laatste redding om erin te blijven) kan betekenen voor sommige.

Over de periode 1 maart tot 30 april genomen - toch wel de beslissende fase voor de degradatiekandidaten - zien we dat alle zes de clubs onderaan vrij vergelijkbare aandacht krijgen met betrekking tot 'degraderen' en/of 'nacompetitie'. NEC wordt echter het vaakst genoemd in combinatie met deze negatieve termen (22% van de gezamenlijke mentions), wat mede te danken (of te wijten, maar net hoe je het bekijkt) is aan hun slechte vorm (12 van de laatste 13 wedstrijden gingen verloren) en het uiteindelijke ontslag van coach Peter Hyballa.

Bekerwinst groot nieuws in regio Arnhem

Naast het kampioenschap is de nationale beker natuurlijk ook altijd een felbegeerde prijs om te winnen. Het is een kans voor teams die zich in de middenmoot bevinden om de jaargang toch met een prijs af te sluiten en om directe plaatsing voor de Europa League af te dwingen (cha-ching!).

Dit jaar was het Vitesse die met de KNVB-beker naar huis ging. Het heeft 125 jaar geduurd, maar de eerste prijs in de clubgeschiedenis is een feit. In de finale wisten de Arnhemmers met 2-0 te winnen van AZ. Een overwinning die op de dag van de finale en de ochtend daaropvolgend (data genomen van 30 april 2017, 0:01 tot en met 1 mei 2017, 12:00) veel aandacht genereerde in Arnhem en de rest van de regio. Aanzienlijk meer aandacht dan in Alkmaar en omstreken, zoals te zien is in de onderstaande kaart, afkomstig uit de Brand Monitor.

De man of the match was zonder twijfel Vitesse-spits Ricky van Wolfswinkel: hij nam allebei de doelpunten voor zijn rekening. Wanneer we kijken naar de trending topics gedurende de periode rondom de finale zien we dan ook zijn naam naar voren komen. Doelpunten maken en finales beslissen genereert natuurlijk veel aandacht.

De doorbraak van de technologie

Het seizoen 2016/2017 zal ook de boeken in gaan als de doorbraak van de technologische hulpmiddelen. Op verschillende momenten kwamen de videoscheidsrechter en de doellijntechnologie uitgebreid aan bod en zagen we dan ook een enorme piek rondom dit onderwerp.

Wat gebeurde er precies toen deze pieken gemeten werden?

21 september 2016
Ajax - Willem II, eerste ronde KNVB-beker
Scheidsrechter Makkelie geeft in de 59e minuut een gele kaart aan Anouar Kali (Willem II), na een overtreding op Lasse Schöne (Ajax). Van Boekel, videoscheidsrechter voor de wedstrijd, bekijkt de beelden en ziet dat rood op z’n plaats was. De eerste ingreep van een videoscheidsrechter op de Nederlandse velden is een feit.

14 december 2016
PEC Zwolle - FC Utrecht, achtste finale KNVB-beker
In de blessuretijd, bij een stand van 1-1, kent scheidsrechter Kuipers een op het oog discutabele strafschop toe aan FC Utrecht. De videoscheidsrechter bevestigt echter het oordeel en Zivkovic (FC Utrecht) schiet de winnende treffer binnen.

26 februari 2017
Feyenoord - PSV, Eredivisie
In de 82e minuut lijkt PSV-keeper Jeroen Zoet het duel op 1-1 te houden met een redding op de lijn. Echter, de sluitpost trekt de bal richting zijn borst, terwijl hij zelf over de lijn zit. Om de pols van scheidsrechter Nijhuis zit een horloge wat opeens 'GOAL' weergeeft en de doellijntechnologie heeft gelijk: de bal was in zijn geheel over de lijn. 2-1 voor Feyenoord, een stand die zou blijven staan.

5 maart 2017
Sparta - Feyenoord, Eredivisie
Niet alle stadions in Nederland beschikken over doellijntechnologie. Waar Feyenoord op 26 februari gered wordt door het Hawk Eye systeem in De Kuip, ontbreekt deze een week later op Het Kasteel. In de 77e minuut lijkt Floranus (Sparta) de bal in eigen doel te werken, maar de scheidsrechter beslist anders. Dit keer geen horloge wat 'GOAL' roept en de overwinning gaat naar de thuisploeg.

Vier dagen waarop een duidelijke stijging in volume over 'doellijntechnologie' te zien is, om zeer begrijpelijke redenen. Om direct op de hoogte gesteld te worden van dit soort pieken gebruikt de KNVB de alert functie in de Brand Monitor. Koen Adriaanse: "Als ik een alert krijg [beschikbaar via sms en e-mail] dan weet ik dat er wat gebeurd is, waardoor je ook zelf proactief aan de slag kan gaan met het monitoren van de media-uitingen."

De laatste loodjes

Nog twee weken dan zijn de prijzen in Nederland weer verdeeld voor het seizoen 2016/2017. Vitesse heeft de KNVB beker al op zak, VVV-Venlo de titel in de Jupiler League, alleen de Eredivisie is nog onbeslist. De Coolsingel lijkt de meest voor de hand liggende plek voor het kampioensfeest, ook al hopen de Ajax-fans nog altijd op een feestje op P2. Over enkele dagen weten we meer en is de beslissing misschien al gevallen.