Zeilen is een sport die voor fans vaak moeilijk te volgen is. De America’s Cup is daarop een uitzondering. Met de laptop onder de dekens, op de bank, met een iPad in het restaurant of een smartphone in de kroeg. Ik was erbij en heb nauwelijks een wedstrijd gemist. Alles was te volgen. En wanneer je dacht, wat doen die blauwe stippen op mijn scherm, werd er prompt uitgelegd dat dit vuile wind was. Zoveel actie, emotie, enthousiasme en passie! Er is maar één zeilevenement in Nederland waarbij ik elke zomer datzelfde gevoel heb. Het gevoel dat ik alles wil en kan volgen, alle emotie meekrijg en de zeilpassie er vanaf spat. Zelfs als ik niet in Friesland ben en alleen mijn laptop of telefoon bij me heb. Het is als zomerse schaatskoorts. Verspreid door de Sintrale Kommisje Skûtsjesilen en haar enorme achterban met trouwe fans.
Het Kampioenschap Skûtsjesilen
De grote strijd bij de SKS gaat om het kampioenschap. Gedurende twee weken nemen 14 skûtsjes het tegen elkaar op. De schippers en hun bemanning strijden met het mes op tafel om de eer van de familie of het dorp waar ze voor varen, hoog te houden.
Skûtsjesilen is synoniem met wedstrijdzeilen met oude vrachtschepen, platbodems die aan het begin van de vorige eeuw werden gebouwd om turf, mest en andere lading tot bij de boerderijen te halen en brengen. Als er wedstrijden waren, en de schipper een paar centen extra kon verdienen, werd alle huisraad uit het skûtsje gehaald en op de wal gezet. Deze skûtsjewedstrijden vonden vaak plaats in perioden dat er weinig werk voor de schippers was; de boeren hadden immers wel iets anders aan het hoofd dan denken aan een lading voor de broodschipper.
Meten is weten
Ik durf bijna met zekerheid te zeggen dat de data die tijdens de SKS worden verzameld van vergelijkbare kwaliteit zijn als die van de zeilwedstrijden op de Olympische Spelen. Steven van der Bles zorgt er al zes jaar voor dat de meest uiteenlopende data van de skûtsjes gemeten, opgeslagen en geanalyseerd worden.
Afgelopen jaar gaf van der Bles tijdens een tweetal informatieavonden uitleg over het Track & Trace systeem en welke winst daar voor de SKS skûtsjes nog uit te halen valt. Een van de meest opvallende uitkomsten was dat het snelste skûtsje door goed te zeilen vaak meer dan 10% verschilden in de afgelegde afstand. Op Elahuizen in 2013 zeilde Sneek bijvoorbeeld maar 19 km terwijl Leeuwarden er bijna 21,5 km zeilde. Leeuwarden kwam als laatste over de finish maar had wel de hoogste gemiddelde snelheid van de hele vloot die dag.
Een echte eye opener voor de schippers. De essentie blijft hetzelfde: Snel varen door de smalle en ondiepe Friese wateren. Met het mes op het dek. Hard om hard. Maar met moderne technieken kan het wellicht nog harder! Maar … er wordt bij dit alles wel heel nadrukkelijk voor gewaakt dat de authenticiteit van de schepen gewaarborgd blijft.
Met de wereldontvanger op de dijk bij Lemmer
Skûtsjesilen is als Friese cultuursport niet meer weg te denken uit het watersportseizoen. Met behoud van traditie, emotie en culturele en sportieve waarden van de sport leeft en ontwikkelt het skûtsjesilen zich als nooit tevoren. En voor elke liefhebber zijn de wedstrijden te volgen, te zien, te horen, te ademen en vooral te voelen.
Bij geen enkele zeilwedstrijd zie je zoveel toeschouwers op het water, op de kant met een wereldontvanger, of vlakbij één van de boxen op de dijk van Lemmer of Stavoren. Van elke boei ronding, elke gijp en van elke scheet die de schippers laten wordt op Omrop Fryslân verslag gedaan door Gjalt de Jong. In het Fries, dat dan weer wel. Maar Bliksem Piebe! snapt iedereen! Voor de niet Friezen in het publiek heeft de SKS dit jaar Jan Kiemel aangetrokken voor het walcommentaar in het Nederlands. Echter soms zal hij in zijn enthousiasme best eens op het Fries terugvallen.
Voor de Nederlandse fans is er verder de Track & Trace op de website en Twitter, live vanaf het water, en de Telegraaf brengt dagelijks de kracht van topsport en cultuur in beeld op de website en in de krant.
Meer emotie, traditie en topsport in beeld
Deze zomer worden de fans niet alleen gevoed met live wedstrijdupdates op Twitter of links op Facebook naar de wedstrijdverslagen op de website. De prachtige zeillocaties, de stoere schippers en de fantastische sfeer tijdens dit waanzinnige zeilevenement wil de SKS haar fans niet onthouden. Meer foto’s, meer sfeer, meer emotie, passie, topsport en traditie. Sharing is caring. Interactie is reactie. En dat in een jasje wat bij deze tijd past.
Blog your way on board!
Op de persboten bij de SKS is het letterlijk en figuurlijk vechten voor je plek. Beide persboten zitten tot aan de nok toe vol en zonder perskaart kom je niet aan boord. Meegaand met de ontwikkelingen van nieuwe vormen van sportjournalistiek maakt de SKS dit jaar graag plaats voor twee bloggers. Weet jij de juiste tone of voice te pakken in een vooruitblik op de SKS die op 19 juli van start gaat? Tweet de link van je blog met de #skutsjeblog naar @sksskutsjesilen en get on board!
