Stoppen met topsport is complex 

Veel sporters namen het afgelopen weekend een sprong in het diepe. Ze namen afscheid van hun vertrouwde maatje: topsport. Zo namen er maar liefst 14 dames afscheid van het marathonschaatsen, waaronder grootheden als Mariska Huisman en Foske Tamar van der Wal. Ook tweevoudig winnares van het brons op de 500 en 1000 meter van de Olympische Spelen in Sochi, Margot Boer, liet afgelopen week weten te twijfelen over stoppen of doorgaan.

De periode van de balans opmaken in de sport is weer aangebroken. Logisch, want het einde van het seizoen van de wintersporten is in zicht. Er wordt teruggekeken op het seizoen, op de prestaties en er worden vragen gesteld als: zijn de gestelde doelen behaald? Is de zin er nog? In hoeverre zit er nog potentie in het vat? 

Ook is het nu een jaar geleden dat Henk Grol in een open brief een oproep deed aan de Nederlandse regering om een pensioen- en overbruggingsregeling voor topsporters in te voeren. Maar liefst vier ministeries (VWS, Financiën, OCW en Sociale Zaken) buigen zich nu over deze financiële regeling(en), alsmede sportkoepel NOC*NSF, de Atletencommissie en de onafhankelijke belangenorganisatie NL Sporter. Daarnaast nodigde het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport (VWS) deze week topsporters en voormalig topsporters uit om samen met het NOC*NSF te praten over de kansen en belemmeringen voor topsporters tijdens de sportieve carrière en de transitie naar een maatschappelijke carrière. Het feit dat er op dit moment zoveel geledingen buigen over dit onderwerp, geeft al aan dat het in de aandacht staat en dat het zeer complexe materie omvat. 

Deze complexiteit is precies wat in mijn ogen dit thema dan ook zo boeiend maakt. Het stoppen met topsport is namelijk zo alles omvattend; het raakt je fysieke gesteldheid, je mentale gesteldheid, je relatie ten opzichte van je familie, partner, vrienden & collega’s, je dagelijkse structuur, je financiële situatie enzovoorts. Kortom, het raakt alles. Je hele leven staat voor je gevoel volledig op zijn kop. Alles dat vertrouwt was is niet meer en je zult een compleet ander leven krijgen met een andere dagindeling, andere omgeving en andere doelstellingen.

Om een dergelijke beslissing te kunnen maken, is dan ook wel wat moed voor nodig zou je zeggen. En ja, dat is ook zo. Het is voor veel sporters makkelijker om gewoon maar door te gaan dan die sprong in het diepe te nemen en te stoppen. Maar als je eenmaal deze sprong hebt genomen, wat dan? En wat is handig om te doen of juist te laten?

Naar aanleiding van de interviews met (Olympische) sporters voor mijn boek ‘Stoppen & Doorgaan’, vele andere topsporters die ik hierover spreek en mijn eigen ervaring, heb ik vijf tips die handig kunnen zijn tijdens je transitie van topsporter naar ex-topsporter:

1. Noteer waarom je stopt

Ik kan iedereen aanraden vanaf het moment dat je stopt op te schrijven waarom je tot deze beslissing bent gekomen. Na een tijd kun je je vaak alleen nog maar de leuke dingen herinneren, waardoor er een heimwee gevoel kan ontstaan. Als je op zo’n moment je aantekeningen er weer bij kunt pakken waarom je ook alweer gestopt was, kan dat veel schelen.   

2. Wees trots op jezelf!

Los van het feit of je je sportieve doelen hebt behaald, wees ongelofelijk trots op jezelf! Veel topsporters hebben namelijk de neiging om niet lang stil te staan bij winst of verlies. Daar heb je ook nooit de tijd voor gehad, want dan stond de volgende wedstrijd alweer voor de deur. Op het moment dat je stopt mag je dan ook best eens stilstaan bij wat je nu allemaal beleeft en bereikt hebt en mag je je hier best bewust van worden. Dit kan je helpen om zo nodig weer lekker in je vel te komen en het kan je helpen bij het vinden van een nieuwe uitdaging in je maatschappelijke carrière.

3. Neem de tijd voor reflectie

Neem even de tijd om achterover te leunen en voor reflectie. Je leert juist ontzettend veel van de momenten dat je het even moeilijk hebt, of als je even niet meer weet hoe je het allemaal moet doen. Wees hier dus ook niet bang voor en durf dit juist aan te gaan en kijk wat voor informatie je hieruit kunt halen. Hierdoor word je alleen maar sterker en gevormd als mens. Daarbij is het heel normaal dat je moet wennen aan de nieuwe situatie, dat je even geen doel hebt, geen regelmaat hebt en dat je daardoor even niet happy bent. Wanneer je accepteert dat dit even zo is en dat dit heel normaal is, scheelt dat al een heel stuk. 

4. Gun jezelf de tijd om uit te zoeken wat je echt leuk vindt

Gun jezelf de tijd om uit te zoeken wat je echt leuk vindt. Je kunt overal vol inspringen, maar het zou zonde zijn als je niet meer aan de dingen toekomt waar je zo naar had uitgekeken toen je nog sporter was. Het is een transitie van sporter naar mens en dat kost tijd. Hierdoor zal je uiteindelijk sneller je keuzes kunnen maken en betere keuzes kunnen maken, waardoor je een blijer mens bent en blijft. 

5. Boor je netwerk aan

Houd je oren en ogen open en boor je netwerk aan. Je zult verstelt staan hoeveel mensen je door je topsport door de jaren heen hebt leren kennen, zowel in binnen- als buitenland. Al deze mensen hebben ook weer hun netwerk, waardoor je een groot bereik hebt en een wereld aan potentieel.  

Stoppen met topsport is complex en tegelijkertijd ook zo ontzettend boeiend, dus geniet ervan!