De afgelopen weken was het politieke circus in Brazilië compleet. In een chaotische stemming in het Lagerhuis werd met een ruime meerderheid gekozen voor het doorzetten van de afzettingsprocedure tegen de zittende president Dilma Rousseff. Rousseff – in 2011 verkozen tot eerste vrouwelijke Braziliaanse president – wordt verweten een rooskleuriger beeld van de economische situatie te hebben geschetst, door gaten in de overheidsbegroting te dichten met geleend geld. Typisch gevalletje van een pot die de ketel verwijt dat hij zwart ziet: 60% van de 513 afgevaardigden in het Lagerhuis die over haar toekomst stemden staat op dit moment formeel in staat van beschuldiging voor zaken als corruptie, verkiezingsfraude en zelfs moord.

Een heuse ‘staatsgreep’ van politiek rechts of een eerste stap naar een ‘nieuw Brazilië’, zoals het door sommige congresleden wordt geschetst? Feit is dat de polarisatie in het land nog nooit zo groot is geweest. De politieke impasse die is ontstaan lijkt nog maanden te duren en de impopulaire maatregelen die nodig zijn om Brazilië uit het economische slop te trekken worden niet genomen. Oh ja, en dan zijn er ook nog de Olympische Spelen...

The show must go on!

De politieke crisis zal er niet toe leiden dat de Spelen aankomende zomer niet doorgaan. Bij een bezoek aan het Olympic Park deze week zag ik duidelijk de vooruitgang en dat de meeste venues voor 95% gereed zijn. Rio zal in augustus klaar zijn voor de Spelen. Op een Braziliaanse manier waarbij de oppervlakkige buitenkant veel van de achterliggende problemen zal verdoezelen.

De politieke onrust in het land is wel een nieuwe smet op het blazoen van het organiserend comité. De kans is groot dat president Rousseff tijdens de Spelen op non-actief is gesteld, waardoor haar aanhangers de Spelen aan zullen grijpen als een krachtig podium om hun onvrede te uiten. Bovenop de tegenvallende kaartverkoop (nog maar 55% van tickets zijn verkocht), de Zika-epidemie, de verontreinigde wateren waar gezeild en geroeid gaat worden en een cruciale metrolijn die net wél of net niet op tijd af zal zijn, kunnen we onmogelijk spreken van een vlekkeloze voorbereiding.

Een nieuw dieptepunt deed zich vorige week voor toen een gedeelte van een splinternieuw fietspad instortte, waarbij twee fietsers overleden. Een enorme knauw in het vertouwen van Brazilië als betrouwbare gastheer. De vraag of Rio de Janeiro deze Olympische Spelen wel had moeten willen organiseren wordt dan ook steeds vaker en nadrukkelijker gesteld. Zeker met een prijskaartje van 11 miljard euro en minder dan 40% van de Brazilianen die zich uitspreekt ten faveure van het evenement.

Gaat er dan niets goed?

De vraag stellen is hem zelf beantwoorden. Het is onmogelijk om op dit moment een conclusie te trekken of de organisatie van de Olympische Spelen voor Rio op lange termijn een positief effect zal hebben. Wel is duidelijk dat de komst van de Spelen voor een aantal ingrijpende veranderingen in de stad zorgt. De infrastructuur krijgt een enorme boost, wat het woon- en werkniveau absoluut zal verbeteren. Vervallen wijken, zoals het oude havengebied, worden compleet opgeknapt.

Daarnaast wordt er veel geïnvesteerd in een verdere toename van het toerisme met nieuwe hotels en een upgrade van het vliegveld. Rio zal zich tijdens de Spelen van haar mooiste kant laten zien. De bruisende stad, vriendelijke mensen en geweldige sportlocaties zullen een prachtig visitekaartje afgeven. For years to come...

Nederland als sociale koploper

Maar naast deze tastbare benefits is de sociale impact van een evenement op deze schaal wellicht nog belangrijker. Hoe profiteert de gemiddelde Carioca (inwoner van Rio) van dit evenement in zijn achtertuin? En hoe kan ik hier als atleet, bezoeker, sponsor of sportbond een bijdrage aan leveren?

Hierin is een duidelijke trend zichtbaar. Het besef dat je in een stad met zo’n gigantische ongelijkheid tussen arm en rijk niet enkel kan komen om drie weken te feesten, medailles op te halen en weer te vertrekken lijkt bij een steeds grotere groep organisaties door te dringen. Met Nederland als absolute koploper op dit gebied. Want ons land steekt haar nek uit om ervoor te zorgen dat meer mensen profiteren van de organisatie van de aankomende Spelen. Het NOC*NSF is de enige sportkoepel die een samenwerking met de gemeente Rio is gestart om een aantal GEO-scholen in Rio te ondersteunen Nederlandse bedrijven en sponsoren investeren via More2Win ruim € 250.000 in sociale projecten in de stad, waardoor er veilige sportplekken gecreëerd kunnen worden, zonnepanelen worden aangelegd, lunchprogramma’s worden gestart en nieuwe (sport)leraren worden opgeleid.

ZIE OOK: NOC*NSF helpt favela-kinderen in Rio

Ook (oud)-olympiërs als Floris Evers en Dorian van Rijsselberghe zetten zich in om sociale vraagstukken aan de kaak te stellen, Nederlandse Universiteiten en Hogescholen leveren hun bijdrage door kennis over de Kracht van Sport te delen met counterparts in Rio en Nederlandse reizigers zullen tijdens hun bezoek aan de Spelen lokale sportprojecten bezoeken en ze daarmee direct op lange termijn ondersteunen.

Trots

Geen enkel ander land zet zich op deze manier in voor de wereld buiten de sportstadions. Een prestatie waar we best een beetje trots op mogen zijn. Een voortrekkersrol die andere landen, bonden en sponsoren moet inspireren om hetzelfde te gaan denken. En een positieve insteek die uiteindelijk moet leiden tot een andere opzet van de organisatie van mondiale sportevenementen.

Want dat de huidige manier zijn houdbaarheidsdatum heeft bereikt, bewijst Rio volgens mij andermaal. Er klakkeloos vanuit gaan dat de Spelen automatisch leiden tot een positieve impact op een land en haar inwoners is achterhaald. Hiervoor is een andere manier van denken nodig; een uitgestippeld langetermijnbeleid en een gedurfde sociale visie van alle betrokken stakeholders.

Want ondanks alle tegenslagen bieden de aankomende Spelen nog steeds een geweldige kans voor Rio de Janeiro. Een kans om meer winnaars te creëren; ver buiten de stadions en lang nadat de olympische vlam weer is gedoofd.

Nog #100daystogo....wordt absoluut vervolgd!

Foto's: Twitter @Chama Olimpica, Flickr (CC) / Around the rings1992