Fitness: kameleon van de Nederlandse sport

Fitness is in circa drie decennia uitgegroeid tot de meest beoefende sport van Nederland én de grootste werkgever in de sport. De omzet van fitnesscentra stijgt al jaren en bedroeg in 2017 maar liefst 728 miljoen euro. En met de toegenomen behoefte aan een gezonde levensstijl lijkt het eind van de groei voor de fitnesssector nog niet in zicht.

Inmiddels doen drie miljoen Nederlanders wekelijks aan fitness. Ter vergelijking: het aantal fitnessbeoefenaren is ruim twee keer zo groot als het ledental van de KNVB, de grootste sportbond van Nederland.

De fitnessbranche is uitgegroeid tot een volwassen sector, stelt Paul Hover, senior onderzoeker bij het Mulier Instituut. "De kracht van de sector schuilt in de combinatie van de grootte van het aanbod en de diversiteit aan fitnessvormen. Fitness is in enkele decennia enorm snel gegroeid. De groei van de fitnessdeelname komt met name van de groepen die eerder ondervertegenwoordigd waren: mannen, 65-plussers en personen met lagere inkomens. Daarmee is de fitnessdeelname in Nederland verder gedemocratiseerd."

Innovatie- en verkoopkracht

Net zoals in andere sectoren staat ook in de fitnesssector de omzet van de middelgrote bedrijven onder druk. Aan de ene kant van het spectrum winnen 'prijsvechters' als Basic-Fit en Fit for Free aan terrein. Aan de andere kant worden boutiques steeds populairder, waar onder meer hoge kwaliteit, ruim gebruik van technologie en vaak ook het faciliteren van een saamhorigheidsgevoel centraal staan.

Hover denk dat de innovatie- en verkoopkracht de branche nog veel gaat brengen in de toekomst. "De fitnessbranche acteert als de kameleon van de Nederlandse sport. Voortdurend wordt, passend bij de tijdsgeest, nieuw aanbod ontwikkeld en vaak ook succesvol in de markt gezet. In de tweede plaats zie ik nog goede kansen om de markt te vergroten. Niet zozeer in het aantal beoefenaren als wel in het aantal uur dat in Nederland aan fitness wordt gedaan. In de derde plaats schat ik de kansen voor de groei van outdoor fitness, waaronder calisthenics, positief in. Last but not least kan de fitnessbranche nog meer van maatschappelijke waarde zijn door op niet-commerciële basis bij te dragen aan maatschappelijke uitdagingen. Op het gebied van gezondheid, maar bijvoorbeeld ook op het gebied van integratie."

Wat zie je als bedreigingen voor de toekomst van de fitnessbranche?

"Terwijl de fitnesssector excelleert in sales, is het al jarenlang een uitdaging klanten vast te houden. Wordt er genoeg geanticipeerd op de lage retentie? Ik vind het intrigerend dat aanbieders in de branche niet zelden aangeven dat fitness lang niet altijd leuk is, maar dat het leuk moet worden gemáákt. Voor het afwenden van die bedreiging is er geen kant en klaar recept omdat het plezier in deelname aan fitness van persoon tot persoon sterk uiteenloopt. De sleutel ligt bij het verkrijgen van inzicht in motieven van deelnemers en daar met het aanbod gepast op weten te anticiperen. Tot slot is de sector erbij gebaat als er meer wordt geïnvesteerd in het op- of uitbouwen van een lokaal netwerk. Denk hierbij aan de gemeente, onderwijsinstellingen, bedrijven, sportclubs en (para)medici."

'Bewegen is in onze samenleving een keuze geworden. Alles beweegt vóór ons, zelfs onze tandenborstel. De fitnessbranche kan succesvol in spelen op de behoefte aan een gezonde levensstijl waar voldoende bewegen en gezond eten en drinken onlosmakelijk mee verbonden zijn'

Paul Hover (Mulier Instituut)

Wat is jouw toekomstvisie op de fitnessbranche?

"Bewegen is in onze samenleving een keuze geworden. Alles beweegt vóór ons, zelfs onze tandenborstel. De fitnessbranche kan succesvol in (blijven) spelen op de behoefte aan een gezonde levensstijl waar voldoende bewegen en gezond eten en drinken onlosmakelijk mee verbonden zijn. Ik voorzie ook wel dat de fitnessbranche naast fysiek welbevinden zich meer zal toeleggen om het faciliteren van mentaal welbevinden.”

“Enerzijds zullen nieuwe technologieën de fitnesssector nieuwe mogelijkheden bieden. Denk aan gamification (spellen spelen) en entertainment (films kijken) tijdens het sporten, wat de fun factor voor menigeen zal verhogen. Verder zal het gebruik van apps en beacons in centra toenemen”.

“Anderzijds verwacht ik op termijn een tegenreactie waarbij afstand van technologie wordt genomen omdat onze samenleving altijd ‘aan staat’ en de omvang van informatiestromen – mogelijk gemaakt door technologie en internet - een groeiend maatschappelijk probleem lijkt te gaan worden, zeker onder de jeugd. Dit kan zich vertalen in no-nonsense fitnessaanbod gecombineerd met een digital detox."

Lees voor meer informatie over de fitnessbranche in Nederland in het factsheet van het Mulier Instituut.

Paul Hover is op 2 april één van de sprekers op het SPORTNEXT Event technologie en data in sportmarketing in het Philips Stadion in Eindhoven. Kijk hier voor meer informatie.