3x3 basketball is de grootste urban teamsport ter wereld. En Nederland behoort tot de toplanden in deze nog relatief nieuwe sport. Met het WK in Amsterdam volgend jaar op de rol en het debuut van 3x3 basketball bij de Olympische Spelen van 2020 in Tokio in het vooruitzicht, ligt de weg open voor de Nederlandse Basketball Bond om de sport naar een groot publiek te brengen.
De Nederlandse Basketball Bond (NBB) investeert al sinds 2009 in 3x3 basketball. Nog voordat de internationale basketbalorganisatie FIBA de sport officieel erkende, zette Nederland al volop in op de ontwikkeling van deze urban teamsport. Die aanpak werpt nu zijn vruchten af, want Nederland behoort zowel bij de mannen als vrouwen tot de top 10 van de wereld.
"3x3 basketball staat er goed voor in Nederland. Door heel hard te werken zijn we er vroeg bij geweest. We hebben een prachtige tour, de Streetball Masters, waar vorig jaar in totaal 5000 basketballers aan deelnamen. We hebben nationale kampioenschappen georganiseerd om talent te ontdekken en het evenement ingezet als marketingtool. In de breedte zijn we al heel lang bezig en daar plukken we nu de vruchten van", zegt Luc Vergoossen, topsportcoördinator 3x3 basketball, in het kantoor van de NBB in Nieuwegein.
Hij is net terug van een trip uit China, waar zowel de Orange Lions als Angels actief waren op het 3x3 WK onder-23. Vergoossen zag met eigen ogen dat de Chinezen volop inzetten op 3x3 basketball. "Het Chinese bedrijfsleven en de overheid omarmen deze sport volledig. Er komt dus meer geld in de sport en dat bedrag komt vrijwel volledig ten goede aan het prijzengeld van de FIBA 3x3 World Tour, een internationale open competitie waarbij teams voor een stad uitkomen."
"In principe kan iedereen zich hiervoor kwalificeren, ongeacht uit welk land of welke stad je komt. Nederland is bijvoorbeeld aanwezig met Team Amsterdam en Team Den Haag. De totale prijzenpot voor de 3x3 World Tour bedraagt nu al 1,5 miljoen dollar en dat zal alleen maar stijgen.”
3x3 basketball is een sport volop in ontwikkeling. In minder dan tien jaar tijd - de FIBA erkende het pas in 2011 als officiële sport - is 3x3 basketball al uitgegroeid tot een sport met Europese kampioenschappen, wereldkampioenschappen, nationale competities en zelfs een olympische status. Het IOC voegde 3x3 basketball in 2017 toe aan het programma van de Spelen in Tokio. "De FIBA zegt nu dat de evolutie van basketbal 3x3 basketball is. Ze zien het als de toekomst en dat is mooi om te zien. Er wordt hevig geïnvesteerd door de FIBA en er is hen veel aan gelegen dat het een succes wordt. Na de Spelen in Tokio gaat de sport zeker een vlucht nemen", aldus Vergoossen.
Ook bij de NBB zijn ze overtuigd van de potentie van de sport. Nederland organiseerde in 2017 al het EK en volgend jaar vindt in juni op het Museumplein in Amsterdam ook het WK in eigen land plaats. Het wereldkampioenschap in Nederland moet een nieuwe impuls geven aan 3x3 basketball, legt Martin Ho Suie Sang uit. "We willen in de top zo goed presteren dat partijen aanhaken bij onze community en ons helpen onze droom om naar Tokio te gaan, waar te maken."
"In 2017 zagen we tijdens het EK al dat de aandacht voor de sport snel groeide. Een goed WK waar we tweede werden, de toewijzing als olympische sport én het EK in eigen land openden de ogen van velen. Via social media hebben we tijdens het EK in totaal meer dan 3 miljoen mensen bereikt en via radio en televisie zelfs ruim 4,5 miljoen. De interesse is er dus zeker en volgend jaar op het WK gaan we daarop inspelen. De sport is zichtbaar op straat, pleinen en goedkoop om te spelen."
'3x3 basketball is voor grotere bedrijven of merken een unieke kans is om met een jonge, stoere doelgroep in aanraking te komen'
Ho Suie Sang, verantwoordelijk voor de basketballontwikkeling bij de NBB, benadrukt dat de bond zich tijdens het wereldkampioenschap in Nederland ook blijft inzetten voor de breedtesport. "Ook in de basis blijven we investeren. In Amsterdam wordt tijdens het WK op alle pleinen en scholen 3x3 basketball aangeboden. We werken hard om straks 10 tot 15 andere gemeentes ook aan te laten haken, zodat zij 3x3 basketball eveneens gaan promoten tijdens het WK. In deze sport is het namelijk essentieel om de basis op orde te hebben, wil je verzekerd zijn van deelname aan de toptoernooien."
Het systeem van de FIBA is zo ingericht dat niet alleen de prestaties van de allerbeste basketballers meetellen. Ook de spelers onder de absolute top zijn essentieel als een land zich wil plaatsen voor bijvoorbeeld de Olympische Spelen. De top 100 spelers uit een land tellen namelijk mee voor de internationale ranking. Het is dit model dat ervoor zorgt dat grote landen niet zo snel aan de top staan.
"Nu de sport olympisch is geworden, zie dat je andere landen wakker zijn geworden. Maar bijvoorbeeld de Verenigde Staten zal eerst moeten investeren in de breedtesport voordat het tot de wereldtop kan behoren", aldus Ho Suie Sang.
Maar ook Nederland zal de volgende stap moeten zetten als het aan de top wil blijven. En om dat te bewerkstelligen zijn sponsors nodig. Met steun van het KPN Sportfonds kon de stap naar professionaliteit worden gezet en nu 3x3 basketball is aangesloten bij TeamNL kunnen de toppers zich meer op de sport focussen, maar om het huidige prestatieniveau vol te houden is meer geld nodig.
"Paul Meijering Stainless Steel is sinds vorig jaar sponsor van de 3x3 basketballteams. Hij is heel betrokken en dat is mooi. En ook de stad Amsterdam heeft 3X3 basketball in al haar aspecten geheel omarmd. Amsterdam investeert al in 3x3 basketball op het gebied van sportstimulering, talentontwikkeling en topsport. En met het binnenhalen van evenementen zoals het EK en WK zijn zij een zeer belangrijke partner in de verdere ontwikkeling van de sport.”
"Toch blijft het daar voorlopig bij, terwijl de sport voor grotere bedrijven of merken een unieke kans is om met een jonge, stoere doelgroep in aanraking te komen", vervolgt Vergoossen. "Deze jongeren weten wat ze willen en zijn geïnteresseerd in sport, social media en muziek. Dat is ook voor bedrijven een fantastische doelgroep die vaak moeilijk te bereiken is", aldus Vergoossen.
Volgens zijn collega Ho Suie Sang is een budget van 2,5 ton voldoende om ervoor te zorgen dat de faciliteiten zo goed zijn dat Nederland zich bijna zeker kwalificeert voor Tokio 2020. "We hebben nu een voorsprong op heel veel landen en met dat geld kunnen we het totale programma zo inrichten dat we de concurrentie achter ons kunnen laten en ons gaan kwalificeren voor Tokio. We hebben een hele mooie propositie met de scholen, gemeentes, de tour en de top. Je hebt maatschappelijke sponsoring, breedtesport- en topsport in een. Bovendien kun je als organisatie nu nog relatief goedkoop instappen."
"Maar de tijd is wel aan het tikken, want de kwalificatie voor Tokio wordt bepaald aan de hand van de ranglijst tussen november 2018 en november 2019. Het wordt dus een heilig jaar voor ons."
'3x3 basketball past heel erg bij de tijdsgeest van nu. Het moet allemaal vlugger en sneller en dat heeft de sport'
Met de groeiende media-aandacht, nieuwe aanwas van spelers en de introductie van spectaculaire evenementen zoals de 3x3 PRO League, gloort een mooie toekomst voor 3x3 basketball in Nederland. Bij de NBB voorzien ze eenzelfde scenario als in het volleybal, waar beachvolleybal inmiddels is uitgegroeid een publiekstrekker op de Zomerspelen. "Zaalvolleybal is nog steeds de meest populaire sport, maar beachvolleybal wordt wel veel beoefend en het wordt serieus genomen. Eenzelfde model is ook mogelijk in het basketbal. 5x5 en 3x3 basketball kunnen naast elkaar bestaan en elkaar versterken", is Vergoossen van mening.
Ho Suie Sang ziet nog een ander groot voordeel waardoor 3x3 basketbal zijn top nog lang niet heeft bereikt: het ongebonden karakter. "Voor jongeren die niet meer twee keer per week willen trainen en op een vaststaand tijdstip een wedstrijd moeten spelen, kan 3x3 basketball een uitkomst zijn. Je kunt het eenvoudig buiten op een pleintje spelen en zelf je team samenstellen."
"Het consumeergedrag van mensen verandert”, vervolgt Ho Suie Sang. "Mensen willen bij wijze van spreken om 3 uur ’s nachts naar de gym kunnen. Net zoals ze een paar dagen van tevoren besluiten mee te doen aan een basketbalwedstrijd. Dat kan bij 3x3 basketball. Het past heel erg bij de tijdsgeest van nu. Het moet allemaal vlugger en sneller en dat heeft de sport. Daarom denk ik ook dat we aan het begin staan van een sterke groei en toename van het aantal deelnemers en fans."
Foto's: FIBA
