Schaatsen is in Nederland nog steeds mateloos populair. Toch wordt er volop nagedacht door alle stakeholders in de sport om ervoor te zorgen dat over tien of twintig jaar nog steeds duizenden mensen naar Thialf gaan en grote toernooien meer dan een miljoen (tv)-kijkers trekken. In Leeuwarden vond vorig jaar voor het eerst een nieuw evenement plaats dat een geheel andere opzet kende dan traditionele schaatswedstrijden, namelijk kortebaanschaatsen. Sprinten, recht toe, recht aan, man tegen man, vrouw tegen vrouw. Woensdag 15 maart vindt de tweede editie van ''s wereld snelste schaatsshow' plaats. "Van begin tot eind moet de strijd om de Zilveren Bal spektakel bieden."
In 2014 werd de eerste editie van de Coolste Baan gerealiseerd in het Olympisch Stadion met onder meer een NK allround en NK sprint. Karsten van Zeijl was drie jaar geleden één van de deelnemers aan het sprinttoernooi en zijn coach was Jan Ykema. Het duo raakte onder de indruk van de sfeer tijdens het evenement en zag kansen voor een eigen toernooi. "De beleving voor zowel bezoekers als sporters was tijdens de Coolste Baan fantastisch. Jan is een voorvechter van het echte sprinten en samen hebben we toen de eerste contouren van ons toernooi geschetst", legt Van Zeijl uit.
Snel en flitsend
Van Zeijl en Ykema wilden het kortebaanschaatsen weer een podium geven. Races over 100 meter, waarbij drie schaatsers op het ijs staan. De deelnemers nemen het tegen elkaar op in een afvalrace. In de finale bepalen de drie snelsten hoe het podium eruitziet. "We wilden het evenement op een nieuwe manier neerzetten. Snel en flitsend. Geen lange dweilpauzes tussendoor", aldus Van Zeijl. "Het moest echt een beleving worden, voor zowel bezoekers als sporters. Van begin tot eind moest het evenement spektakel bieden. We hebben tussen de races door entertainmentacts en een DJ, die voor een mooie sfeer zorgen. We hebben gezocht naar een goede afstemming tussen sport en entertainment."
"De sporter gaat bij ons altijd met een goed gevoel naar huis. Ook als hij of zij niet wint"
Die afstemming leek in 2016 tijdens de eerste editie zeker aanwezig. Meer dan duizend bezoekers togen naar de Elfstedenhal in Leeuwarden om de in totaal 57 schaatsers (heren en dames) te zien strijden om de Zilveren Bal. "Leeuwarden is de hoofdstad van de kortebaan. In de 17e en 18e eeuw kwamen duizenden mensen uit de omliggende dorpen naar Leeuwarden om kortebaanwedstrijden te bekijken. De bevolking kreeg zelfs vrij. Dat verhaal willen we ook graag vertellen."
Gisteren en vandaag toveren we de Elfstedenhal om tot een prachtig decor voor 's werelds snelste schaatsshow. #DeZilverenBal #timelapse pic.twitter.com/BayycifRPS
— De Zilveren Bal (@dezilverenbal) 15 maart 2017
Kai Verbij
Van Zeijl hoopt dat het evenement volgend jaar 'volwassen' is. "We hebben vorig jaar gekeken of het aan zou slaan en dat deed het. De positieve reacties van de sporters zijn goud waard en mede daardoor hebben we enkele toppers, zoals Kai Verbij, Ronald Mulder en Suzanne Schulting aan de start staan. De sporter gaat bij ons altijd met een goed gevoel naar huis. Ook als hij of zij niet wint. Dat komt door de beleving die we creëren."
Het toernooi is dit jaar erkend door de internationale schaatsunie ISU en dat is een belangrijke stap, volgens Van Zeijl. "De wedstrijd staat nu op de internationale kalender. Schaatsbonden weten nu ook dat hun schaatsers aan een goed evenement meedoen. We willen een internationaal karakter uitstralen en echt topsport bedrijven. De media, sporters en fans beginnen de Zilveren Bal te herkennen. Dat is erg mooi."
"De schaatssport moet zich er wel bewust van zijn dat je de jeugd enthousiast moet maken voor de sport"
Voor het eerst zal het toernooi dit jaar ook live te volgen zijn via een livestream. Op de website van de Leeuwarder Courant wordt de Zilveren Bal uitgezonden. Podium.TV verzorgt de registratie. "In deze tijd kun je als evenement niet meer zonder livestream", legt Van Zeijl uit.
ZIE OOK: Unieke samenwerking Korfbalverbond en Tafeltennisbond voor livestreaming
Jongeren binden
De livestream moet de aandacht voor het event verder vergroten en misschien ook de jeugd nog enthousiaster maken. Van Zeijl vindt het belangrijk dat in het schaatsen meer de nadruk komt te liggen op het binden van jongeren. Als je weet dat gemiddelde NOS-kijker 60 jaar is, is die gedachte ook helemaal niet gek.
"De schaatskalender zit al stampvol. Het is een uitdaging je evenement te positioneren. Maar het type event dat wij neerzetten, is ook voor de jeugd een stimulans om te gaan schaatsen. Net zoals door de manier waarop het WK Shorttrack is georganiseerd, meer kinderen die sport gaan beoefenen."
"Er zijn niet veel organisatoren die het aandurven met een evenement iets helemaal anders te doen"
"We moeten niet vergeten dat de vraag van de jeugd en ook de vraag van de sporters verandert", vervolgt Van Zeijl. "Er is een aantal events nodig om de sport goed te promoten, die er echt bovenuit springen. Hopelijk zijn wij er daar één van. Ik denk dat de echt grote toernooien, zoals de WK allround, WK sprint of WK afstanden nog wel houdbaar zijn. En ook de World Cup-wedstrijden zijn belangrijk. Maar de schaatssport moet zich er wel bewust van zijn dat je de jeugd enthousiast moet maken voor de sport. De KNSB is daar al volop mee bezig en zij staan ook open voor suggesties en initiatieven. Internationaal gezien is dit vooralsnog minder zichtbaar."
Hoewel de eerste editie van de Zilveren Bal een succes was en ook de tweede editie weer de nodige grote namen naar Leeuwarden lokt, kijkt Van Zeijl niet te ver vooruit. "We kijken vol spanning uit naar hoe er dit jaar gereageerd gaat worden. Het is lastig te voorspellen. We hopen volgend jaar groots uit te kunnen pakken omdat Leeuwarden dan de Europese Culturele Hoofdstad is."
"Het belangrijkste is dat we de traditie van het kortebaanschaatsen uitdragen in een nieuw jasje. Er zijn niet veel organisatoren die het aandurven met een evenement iets helemaal anders te doen. Wij hebben het wel geprobeerd. De Zilveren Bal moet uniek blijven en op hoog niveau verreden worden. Dan hebben we in 2018 hopelijk een toernooi waar je u tegen zegt."
Video: Jan Ykema legt uit waar de naam Zilveren Bal vandaan komt
Headerfoto: Neeke Smit
