Afgelopen woensdag meldden Amerikaanse media dat de Amerikaanse voetbalbond en een Amerikaans marketingbureau de mogelijkheid onderzoeken een toernooi te organiseren met landen die niet naar het WK gaan. Het toernooi moet in de zomer in de Verenigde Staten gespeeld worden. Het deelnemersveld zou uit zestien landen moeten bestaan, waarbij ook Ivoorkust, Kameroen, Ghana, Ierland, Wales, Tsjechië, Ecuador en China worden genoemd. De plannen zijn nog prematuur, maar lijken desondanks serieus.

Het mislopen van het WK werd in de Verenigde Staten beschouwd als een grote klap voor de sport, maar ook voor FOX. De televisiezender betaalde een recordbedrag van 200 miljoen dollar (171 miljoen euro) voor de uitzendrechten van het WK, nog voordat het Amerikaanse elftal werd uitgeschakeld in de kwalificatie. Bovendien verwacht FOX dat het tussen de 10 en 20 miljoen dollar misloopt aan advertentie-inkomsten. Maar er zou een oplossing kunnen zijn om dit verlies te compenseren: een World Cup NIT.

Het National Invitation Tournament is een college basketball invitatietoernooi voor teams die zich niet hebben geplaatst voor de seizoen finale. Het is in de loop der jaren uitgegroeid tot een traditie, hoewel cynici het toernooi hebben omgedoopt tot 'Not in Tournament'. Waarom zou iets dat in basketbal goed werkt, niet kunnen werken in het voetbal?

Groeimarkt

Aan bekende namen zal geen gebrek zijn op een zogenaamd World Cup NIT. Denk bijvoorbeeld aan Alexis Sanchez, Gareth Bale, Memphis Depay of Christian Pulisic. En een affiche tussen Nederland en Italië of Chili-VS zal bij veel voetballiefhebbers de harten sneller doen kloppen. Sportmarketeer Frank van den Wall Bake ziet een alternatief WK wel zitten, zo liet hij weten in de BV Sport op ALLsportsradio. "Amerika is een groeimarkt voor het voetbal. Bovendien wonen er veel Italianen in de VS en is de sport in Italië enorm populair. Datzelfde geldt voor Nederland. China zou volgens de eerste berichten ook een uitnodiging krijgen en dat is natuurlijk eveneens een enorme groeimarkt. Enerzijds zie ik behoorlijk wat beren op de weg, anderzijds vind ik het een spannend initiatief."

Mark Versteegen, directeur Sponsoring bij KPN, en afgelopen woensdag te gast in de BV Sport sluit zich bij de woorden van Van den Wall Bake aan. "Ik zou een toernooi met niet-WK-gangers heel leuk vinden. Ik denk dat een aantal landen daar heel blij van wordt. Er zijn tenslotte veel toplanden in het voetbal. Voor ons als nieuwbakken sponsor van de KNVB zou het bovendien ook betekenen dat we met KPN toch aanwezig kunnen zijn bij een groot internationaal toernooi. Hoe gaaf zou het zijn als de winnaar van het officiële WK en de winnaar van dit nieuwe toernooi dan ook nog tegen elkaar spelen?!"

ZIE OOK: In de BV Sport: Mark Versteegen (KPN) over sportsponsoring, TeamNL en de KNSB

Ontwikkeling in VS

Vanwege het tijdsverschil met Rusland zou de World Cup NIT in de Verenigde Staten op dezelfde dagen als het WK gespeeld kunnen worden, zodat er een bijna dagvullend voetbalprogramma ontstaat. De landen die kwalificatie voor het WK misliepen hebben bovendien een lege agenda komende zomer. De wedstrijden zouden kunnen plaatsvinden in zowel voetbal- als American footballstadions. Het zou een eenmalig evenement kunnen zijn, net zoals de Copa America Centenario dat in 2016 in de VS werd gehouden ter ere van het 100-jarig bestaan van de Zuid-Amerikaanse voetbalbond CONMEBOL.

Met name voor de ontwikkeling van voetbal in de Verenigde Staten zou de World Cup NIT van cruciaal belang kunnen zijn. De sport heeft de afgelopen 25 jaar een significante groei meegemaakt. Uit onderzoek van Sports Illustrated blijkt dat het aantal volwassen Amerikaanse voetbalfans tussen 2010 en 2016 is gegroeid van 59 miljoen tot 79 miljoen. En misschien nog wel belangrijker is dat de Amerikaanse jeugd in toenemende interesse toont voor voetbal. Het missen van het WK zou een flinke terugval in de groei van de sport betekenen.

FIFA

Versteegen denkt dat een toernooi met niet-WK-deelnemers commercieel ook interessant is voor Europese landen. "In Europa zouden de wedstrijden waarschijnlijk veelal ’s nachts of ’s ochtends plaatsvinden, maar desondanks denk ik dat het voor een aantal Nederlandse bedrijven en tv-zenders best interessant kan zijn. Misschien zou zo’n toernooi zelfs wel lucratiever worden dan het normale WK. Het is in ieder geval aantrekkelijker voor fans op locatie. Kijk je liever in een stadion in Moskou of Florida naar Nederland-Italië?"

Ook Van den Wall Bake denkt dat er voldoende sponsors en belangstellenden voor de uitzendrechten zullen zijn, maar hij ziet ook een obstakel. "De NOS heeft de rechten van het WK gekocht in de hoop en veronderstelling dat Oranje zich zou kwalificeren. Als er een ander toernooi komt, ontstaat er een interessante situatie. Het lijkt mij dat RTL, SBS, Ziggo of zelfs KPN wel interesse hebben om dat uit te zenden. Ik denk alleen dat de FIFA er niet blij mee zal zijn. Je kunt er vergif op innemen dat zij dwars gaan liggen. Of ze juridisch sterk staan, is voer voor advocaten."

Van den Wall Bake ziet ook nog een ander probleem. "Je moet beseffen dat een nieuw toernooi een aantasting op de status van het WK voetbal zou zijn. Willen we dat wel? Je wilt ook niet dat Wimbledon of de Tour de France worden aangetast. Dat zijn de hoogtepunten in de sport. Een alternatief WK tast de status van het huidige WK aan en dat kan schadelijk voor de sport zijn."

Nieuwe regels

Een manier om het toernooi anders te positioneren is door er een min of meer experimenteel toernooi van te maken. Zowel binnen als buiten de lijnen. Je kunt bijvoorbeeld denken aan uitzendingen in virtual reality, het gebruik van augmented reality, een koppeling maken met eSports en andere manieren van innovatieve verslaggeving.

Aan de andere kant zou een alternatief WK een ideale gelegenheid zijn om nieuwe regelgeving te testen, zoals bijvoorbeeld de self-pass. Zo werd er onlangs in het tennis bij de ATP Next Gen Finals gekeken naar aanpassingen om het spel aantrekkelijker, sneller en eerlijker te maken. "Maak van het toernooi een test voor de nieuwe regelgeving. Experimenteer met bijvoorbeeld de self-pass", vindt ook Versteegen.

Voetbal is in veel landen sport nummer één en een zomer zonder groot toernooi heeft diverse negatieve gevolgen. Met een World Cup NIT zijn er voldoende kansen om inkomsten te genereren en om spelers op hoog niveau te testen. De landen die het WK zijn misgelopen zitten allemaal in hetzelfde schuitje. Waarom dan niet de koppen bij elkaar steken en een nieuw toernooi introduceren?

Headerfoto: Shutterstock.com