Nederland snapt niets van tv-rechten, helemaal niets

In Engeland werd eind 2017 de tenderprocedure ingezet voor de verkoop van de rechten van livewedstrijden en samenvattingen in de Premier League. De bestuurders van de clubs in ‘s werelds rijkste voetbalcompetitie gaan er zonder pardon en gêne vanuit dat er ook in deze nieuwe cyclus van drie jaar (vanaf seizoen 2019/2020) wederom een recordbedrag voor de rechten wordt neergeteld door partijen als Sky, BT Sports en de BBC.

Met argusogen en vol jaloezie zullen de clubs in de Eredivisie het proces in Engeland volgen. Het gat met Nederland en de rest van Europa zal in de toekomst alleen maar groter en groter worden.

Ligt dat alleen aan het feit dat er in Engeland meer competitie op de markt is, dus meer geïnteresseerde partijen die willen bieden op de wedstrijden?

Nee zeker niet. Natuurlijk, het helpt enorm als er meerdere aanbieders meedingen naar rechten, maar het gaat ook over de wil tot verandering en de wil om flexibel te zijn richting de wensen van de tv-kijker. En ja, dan moet je ook rekening houden met de supporters in het stadion, want zij vormen het gezicht naar buiten toe en zorgen voor sfeer en beleving. Maar in alle realiteit zijn zij slechts een sluitpost op de begroting van de clubs, juist gezien het enorme bedrag aan tv-gelden dat in Engeland wordt opgehaald.

Gevecht aangaan

In Engeland was de kick-off tijd van 15.00 uur zaterdagmiddag heilig, maar dat heilige huisje is in principe allang geslecht.

In de nieuwe tender nemen de clubs goede besluiten. Zo is er weer een nieuwe kick-off tijd: zaterdagavond 19.45 uur. Prime time in de UK. De Premier League gaat het gevecht aan met Strictly Come Dancing en X Factor. De zaterdagmiddag is dus niet langer heilig meer. Geweldige doorbraak voor een land als Engeland, en het leuke: het besluit wordt unaniem gesteund door de clubs.

Ook komen er meer midweekse wedstrijden en rond de feestdagen (bank holidays) worden eveneens meer wedstrijden gepland. Ofwel: speel wanneer het publiek kan en het wil en het geld te besteden heeft.

Tobben en polderen

In Nederland is het wat dit betreft tobben en polderen wat de klok slaat. Iedere vorm van innovatie en verandering wordt bij voorbaat de grond in geboord door allerlei belangengroepen die slechts kijken naar het individuele belang en niet naar het collectieve. Trainers en spelers voorop. Maar geloof me: in Engeland is niemand in de technische leiding om een mening gevraagd of voetballen op zaterdagavond oké zou zijn. Ben je gek, het zijn gewoon werknemers. En zeker geen beleidsbepalers.

Zelf heb ik - toen ik in de Premier League werkte - de discussie rond tv-rechten meegemaakt in de Premier League-meetings en het adagium was alléén: wat is goed voor de competitie als geheel en hoe kunnen we de verkoopwaarde van de wedstrijden verhogen zodat we meer geld binnenhalen. Nooit is gevraagd: zouden de trainers of spelers het wel een goed idee vinden? Waarvan acte.

Angst regeert

Ook spelen op meer doordeweekse dagen en tijdens feestdagen is niet meer dan logisch. In Nederland gooien we de deur dicht in de entertainmentweken van het jaar rond kerstmis en gooien we de deur weer open als iedereen weer aan het werk is en het geld allang is uitgegeven. En door het idiote play-off systeem sluiten de meeste clubs de deur juist op het moment dat het qua weer juist lekker is om naar het stadion te gaan. Waar zijn de dagen dat we gewoon een dubbelprogramma hadden met Pasen?

Nee, in Nederland laten we de oren hangen naar kleine belangengroepen met de grootste mond. De angst regeert.

Bord op schoot

FOX Sports probeert al langere tijd meer speelruimte te krijgen qua aanvangstijdstippen. Bijvoorbeeld op zondagavond (18.00 uur, 19.00 uur of 20.00 uur), of de maandagavond of tijdens de feestdagen (Kerst, Pasen Nieuwjaar etc.). Maar clubbestuurders zijn bang voor hun eigen achterban, durven geen besluit te nemen en zo modderen we voort.

Engeland wordt altijd als conservatief en behoudend omschreven, maar qua exploitatie tv-rechten loopt het mijlenver op de rest, en dus ook op Nederland.

Zolang het bord op schoot om 19.00 uur heilig is, er geen extra speeltijden en dagen komen, zal de waarde van de rechten in Nederland niet gaan stijgen. Sterker nog, die komen steeds meer onder druk te staan. De clubs hebben het geluk dat FOX een langdurige overeenkomst heeft durven aangaan en dat de NOS gratis geld blijft geven (22 miljoen per seizoen, terwijl de marktwaarde nog geen 14 miljoen is). Maar zal het in Nederland tobben blijven.

En geen club die dit beseft of ingrijpt. Men klaagt liever over de oneerlijke buitenlandse concurrentie dan dat het de hand in eigen boezem steeds en daadwerkelijk veranderingen aanbrengt en wijzigingen doorvoert op alle niveaus: kunstgras, speeltijden en positionering van de Eredivisie.

En in England, daar is de tv-kijker spekkoper:

- Meer wedstrijden live op tv: van 168 naar gemiddeld zo’n 200 live wedstrijden live
- Meer keuzemogelijkheden: feestdagen, midweeks en nu ook de zaterdagavond
- Meer inkomsten, waardoor het gat met de rest van Europa alleen maar groter wordt
- Samenvattingen aan het einde van de zaterdagavond, zodat er genoeg tijd zit tussen live wedstrijden en de highlights, hetgeen qua waarde een belangrijke factor is.

In plaats van allerlei werkgroepen in het leven te roepen zouden de clubs in de Eredivisie moeten kijken en luisteren naar de wensen van de markt en niet alleen naar de eigen achterban, waar de grootste schreeuwerds de meeste aandacht krijgen.

ZIE OOK: Oproep aan Eredivisie: start met livestreamen via social media!

De tv-pakketten in Engeland:

A-pakket: 32 wedstrijden Zaterdag 12.30 uur
Pakket B; 32 wedstrijden zaterdag 5.30 uur
Pakket C: 24 wedstrijden Zondag 2 uur, 8 wedstrijden zaterdag 7.45 uur
Pakket D: 32 wedstrijden Zondag 4.30 uur
Pakket E: 24 wedstrijden Maandag 8.00 uur of vrijdag 7.30 uur, 8 wedstrijden zondag 2.00 uur
Pakket F: alle 20 wedstrijden op bank holidays en 1 meidweeksp rogramma
Pakket G; alle 20 wedstrijden van 2 midweekse speelrondes


Headerfoto: Shutterstock.com