Exact tien jaar na de Olympische Spelen in Athene liggen de toenmalige accommodaties er slecht bij. Dat is niet alleen vervelend voor de Grieken, maar voor de hele olympische beweging. Lege stadions en belachelijke kostenexplosies zijn een regelrechte bedreiging voor de toekomst van de sport.
Het probleem van de enorme kosten voor de Olympische Spelen is structureel, en niet slechts een typisch Grieks verschijnsel. Na onderzoek van de Oxford Universiteit blijkt namelijk dat de uiteindelijke kosten van de Olympische Spelen van 1960 tot en met 2012 gemiddeld twee keer zo hoog zijn uitgevallen als aanvankelijk was begroot. In het geval van Athene zou het om een stijging van 97 procent zijn gegaan, waarmee deze Spelen voldoen aan het algemene patroon van kostenoverschrijding. De Olympische Spelen vormen daarmee één van de meest risicovolle megaprojecten ter wereld.
Een grotere waarschuwing kan het Internationaal Olympisch Comité amper krijgen. Welke rationeel denkende stad gaat zich met deze kennis ooit nog aanmelden voor de organisatie van de Olympische Spelen? En als er dan toch wat idioten zo’n kandidaatstelling voor elkaar krijgen: welke rationeel denkende oppositiebeweging zal bovenstaande cijfers dan negeren in de debatten hierover? Een beter wapen tijdens referenda tégen een olympische kandidaatstelling, zoals die recent plaats hebben gevonden in steden als München en Krakau, is er niet.
Uit mijn eigen onderzoek blijkt dat die gemiddelde kostenoverschrijding nog vele malen hoger is. In het geval van Athene gaat het niet om een kostenverdubbeling, zoals de onderzoekers uit Oxford vaststelden, maar om een vertienvoudiging! Dit enorme verschil wordt vooral veroorzaakt door het gehanteerde startbedrag per Olympische Spelen.
De Britten keken eerst naar de begroting in het officiële bid van de Spelen van 2004, om die te vergelijken met de reële kosten na afloop. Ik begon bij de allereerste cijfers, die eerder al waren genoemd door het organisatiecomité van Athene 2004. Op 25 juli 1997, nog vóór de officiële presentatie van het bidbook, sprak dit over een startbedrag van 2,6 miljard gulden. Tijdens de presentatie van het bidbook op 15 januari 1998 was dat reeds naar 3,2 miljard gulden gestegen. Nog vóór die officiële presentatie was het budget voor Athene 2004 dus met bijna 25% gestegen – iets wat niet is meegenomen door de onderzoekers van Oxford.
Hebben die Grieken er dan zo’n zooitje van gemaakt? Ja en nee, want het eerste regeringsdebat over de toekomst van de stadions werd pas gevoerd toen de Spelen al een week bezig waren! Dat verraadt weinig langetermijnvisie. Aan de andere kant weten we nu ook dat excessieve kostenstijgingen een algemeen probleem zijn voor de organisatoren van de Olympische Spelen.
Hulde daarom voor die ene sportbestuurder, die het huidige drama van Athene al in 1997 had voorzien, inclusief de grote financiële gevolgen voor Griekenland. Vangelis Savramis raadde toen als voorzitter van het organisatiecomité van het WK atletiek in Athene ernstig af dat die stad ook de Olympische Spelen van 2004 zou organiseren. “Als we de Spelen toegewezen krijgen, vrees ik dat het een zooitje wordt met het geld. Het eind van het liedje zal zijn dat de Grieken nog tot in lengte van jaren krom moeten liggen.”
Beter kan het enorme probleem van de olympische beweging niet worden samengevat. Welke rationeel denkende stad wil tenslotte nog dat zijn inwoners tot in lengte van jaren krom moeten liggen voor stadions, in de wetenschap dat die tien jaar na de Spelen op instorten staan?
Lees het hele artikel van (na betaling) op Blendle
Afbeeldingen: Twitter NBC News
