Het magazine Sports Illustrated noemde Virtual Reality de innovatie van het jaar 2015 en de goede prestaties van diverse Amerikaanse sportteams worden zelfs toegeschreven aan deze relatief nieuwe technologie. Wat eens als toekomstmuziek werd beschouwd, is nu realiteit. Virtual Reality heeft definitief zijn intrede gedaan in de sportwereld en de Nederlandse voetbaltop loopt voorop in deze ontwikkeling. Gaat de VR-bril een revolutie ontketenen in de doorgaans conservatieve voetbalwereld?
Virtual Reality is de laatste jaren bezig aan een opmars. Het wordt al gebruikt voor games, het kijken van video’s en er is zelfs een VR pretpark. Ook in de sportwereld zijn de voordelen van Virtual Reality niet onopgemerkt gebleven. Het Nederlandse bedrijf Beyond Sports is één van de pioniers op dit gebied en dankzij hun software is het mogelijk in een virtuele wereld te stappen en je als voetballer in de Amsterdam Arena, het Philips Stadion of zelfs Camp Nou te wanen. Met behulp van een speciale ‘bril’ kun je wedstrijdsituaties herbeleven en daardoor is de speler veel beter in staat om, in een fractie van een seconde, de juiste keuze te maken. Het is voor voetballers een compleet andere manier om het eigen spel te analyseren. “Je wordt als het ware gedropt in een situatie op het voetbalveld en moet dan keuzes maken. Je kan een wedstrijd bekijken vanuit de ogen van jezelf, je teamgenoten of zelfs de tegenstander”, legt Sander Schouten van Beyond Sports uit.
360 graden
Beyond Sports is het VR-label van Triple IT en het bedrijf ontwikkelde software waardoor het mogelijk is om de beschikbare data, zoals positie en snelheid, levensecht om te zetten in een virtuele wereld. De analyse van een wedstrijd vindt niet langer plaats met platte 2D-beelden, maar daadwerkelijk op het veld in het lijf van de speler. De 3D-wereld van Beyond Sports is dynamisch en je kunt alle kanten op kijken. De speler ziet diepte en kan zich verplaatsen in een medespeler. Aan hem de taak om in de betreffende situatie de juiste beslissing te nemen.
“AZ heeft Virtual Reality al geïntegreerd in de jeugdopleiding en is daarmee echt een voorloper” - Sander Schouten
In Nederland gebruiken meerdere Eredivisieclubs, waaronder AZ, de software van Beyond Sports al. “AZ heeft Virtual Reality al geïntegreerd in de jeugdopleiding en is daarmee echt een voorloper. Elke maandag krijgen de spelers van het onder 15-team training met de Oculus Rift en spelen ze virtueel wedstrijden mee van bijvoorbeeld het eerste elftal van AZ. Het grote voordeel hiervan is dat de spelers in een relatief korte tijd heel veel wedstrijdsituaties voorgeschoteld krijgen en daarbij leren wat ze het beste kunnen doen. Een speler wordt dus sneller ervaren en herkent als hij ouder is bepaalde situaties al en weet wat hij dan moet doen”, aldus Schouten.
Om te illustreren wat de impact van Virtual Reality kan zijn, haalt Schouten een voorbeeld aan. In de jeugdopleidingen van voetbalclubs werden in het verleden spelers weleens weggestuurd uit de opleiding omdat ze fysiek tekort kwamen. Soms doken die spelers enige tijd later bij een andere profclub op, omdat ze hun fysieke achterstand ingehaald hadden en ze wel de inzichtelijke vaardigheden bleken te hebben die nodig zijn om door te breken als profvoetballer. Met Virtual Reality had je al eerder kunnen weten of de speler over een goed inzicht beschikte en je als opleider iets meer geduld had moeten hebben.
Verenigde Staten
Hoewel de Nederlandse voetbalwereld op dit gebied voorloopt op diverse andere landen, wordt er in de Verenigde Staten ook druk geëxperimenteerd met Virtual Reality. Met name in het American Football is het gebruik van de technologie in korte tijd al ‘ingeburgerd’. Het bedrijf STRIVR Labs bestaat pas ruim een jaar, maar mag inmiddels teams uit de NFL, NBA en NHL tot hun klantenkring rekenen. Het succes begon nadat de football-ploeg van de Universiteit van Stanford (dat als eerste team met de software ging werken) in 2014 in de laatste drie wedstrijden van het seizoen met afstand hun beste resultaten van het jaar behaalde. De spelers hadden zich door beelden in Virtual Reality te bekijken, voorbereid op deze duels en de link tussen Virtual Reality en de goede resultaten werd al snel gelegd. Het concept werd verkocht aan andere college football-teams en nadat ook een studie aantoonde dat het kijken van beelden in Virtual Reality ongeveer 25 procent effectiever is dan het kijken naar een 2D-film, stroomden de aanbiedingen binnen.
“Wij werken samen met de Universiteit van Utrecht, omdat we onze methode willen onderbouwen met wetenschappelijk bewijs” - Sander Schouten
Het systeem van STRIVR Labs is echter wel anders ten opzichte van het programma waar Beyond Sports mee werkt. STRIVR Labs maakt alleen gebruik van 360-graden video en is statisch. Omdat American Football een vrij voorspelbare en in vergelijking met voetbal statische sport is, kunnen spelers met behulp van deze methode op een goede manier zogenaamde ‘plays’ oefenen. Dat zijn aanvals- of verdedigingsopzetten die eigenlijk altijd hetzelfde zijn. Deze ‘plays’ worden gefilmd tijdens trainingen en kunnen dan teruggekeken worden door de spelers. Zo kan een quarterback zich urenlang op het trainingsveld wanen en de looppatronen van zijn medespelers leren kennen, zonder dat hij zich fysiek hoeft in te spannen.
In Amerika is men ervan overtuigd dat Virtual Reality de manier waarop teams nu trainen, drastisch gaat veranderen. Jonge spelers zullen sneller een hoger niveau bereiken, reserves die normaal gesproken weinig in actie komen tijdens wedstrijden en trainingen kunnen nu alsnog veel trainingsuren maken en je kunt talenten nog beter scouten door hun inzichtelijke vaardigheden te testen en hen via Virtual Reality alvast de campus, faciliteiten, velden, trainers etc. te laten zien.
Ook Schouten is van mening dat Virtual Reality een toegevoegde waarde heeft en een vaste plek gaat krijgen binnen de trainingsprogramma’s van (voetbal)clubs. “Wij werken samen met de Universiteit van Utrecht, omdat we onze methode willen onderbouwen met wetenschappelijk bewijs. En de afdeling neuropsychologie heeft ons systeem getest en daaruit werd duidelijk dat een speler betere keuzes maakt en er minder tijd voor nodig heeft. Bovendien zijn spelers en trainers die onze software al gebruiken erg enthousiast.”
Nederlands elftal
Volgens Schouten is het gebruik van Virtual Reality vooral geschikt voor jeugdige spelers, maar heeft het ook voor ervaren voetballers wel degelijk toegevoegde waarde. “Stel dat je als speler voor het eerst geselecteerd wordt voor het Nederlands elftal. Voorafgaand aan een interland zijn er maar weinig trainingen op het veld, dus er is weinig tijd om aan je medespelers te wennen. Je krijgt bovendien veel informatie over spelsystemen en bepaalde patronen. Met Virtual Reality zou je op je hotelkamer in eerdere wedstrijden van Oranje mee kunnen spelen om beter ingespeeld te raken op je teamgenoten en de patronen te leren kennen. Ook kunnen spelers die geblesseerd zijn, door blijven trainen met Virtual Reality. Het kan een geblesseerde speler dus heel erg helpen. Het is een extra toevoeging.”
“Mijn voorspelling is Virtual Reality dat over een aantal jaar wel is ingeburgerd in de voetbalwereld” - Sander Schouten
Beyond Sports heeft al gesprekken gevoerd met de Duitse Bundesliga en de Engelse Premier League en ziet ook mogelijkheden de software uit te rollen naar andere sporten. “Mijn voorspelling is Virtual Reality dat over een aantal jaar wel is ingeburgerd in de voetbalwereld, maar in feite is onze software geschikt voor alle sporten die op een veld met lijnen worden gespeeld”, aldus Schouten.
Of Virtual Reality het Nederlands elftal in 2022 de wereldtitel gaat brengen of dat het AZ in de toekomst weer helpt om landskampioen te worden, is de vraag. Maar dat de manier waarop (voetbal)clubs trainen gaat veranderen, lijkt evident. Wees niet verbaasd als over vier jaar een talent bij AZ stelt dat Virtual Reality er mede voor heeft gezorgd dat hij zo makkelijk meedraait in het eerste elftal.
Lees ook: alle blogs op SportNEXT met het thema Virtual Reality
Foto's: Beyondsports, Beyondsports (2) & STRIVR Labs
