Fans die zelf de portemonnee trekken om een speler te behouden voor hun club of universiteit. Dat is de gedachte achter FanAngel, een website die begin maart werd gelanceerd in Amerika. De introductie, slim gepland rond March Madness (college basketbal play-offs), leidde tot veel reacties in de Amerikaanse sportmedia.
Wat is FanAngel precies? In ronkende teksten kondigen de oprichters de start van de evolutie van de sportfan aan. Zij brengen de sportteams terug naar de fans, zo valt te lezen op de site. Nadat fans een gratis account hebben aangemaakt kunnen zij hun favoriete team ‘liken’ en vervolgens voor (een speler van) dat team een zogenaamde ‘pledge’ doen. Ofwel, een donatie voor een bepaalde te leveren prestatie. Dat kan het behalen van een overwinning of een kampioenschap zijn, maar ook een bepaald aantal punten, blocks of assists in een bepaalde wedstrijd.
‘Crowdfunding-for-Performance’ noemen zij het. Een groep fans brengt via het platform een bedrag bij elkaar voor de beoogde prestatie van een speler of team. Wordt de prestatie daadwerkelijk geleverd dan keert FanAngel uit. Zelf incasseert het een 9% succesfee, het resterende bedrag gaat voor 80% naar de betreffende sporter, voor 10% naar zijn teamgenoten en voor 10% naar een fonds voor studiebeurzen en sportgerelateerde goede doelen. Wordt de beoogde prestatie niet bereikt dan gaat het geld terug naar de fans. Het platform richt zich als eerste op de college sporten in de Verenigde Staten. College sporten zijn big business, waarin de hoofdrolspelers, de studentatleten, overigens zelf op geen enkele manier commercieel voordeel van mogen hebben zolang zij op de universiteit zitten. Fans van college basketbalteams zien sommige spelers vroegtijdig hun studie opgeven voor een contract in de NBA. FanAngel wil hen de mogelijkheid bieden om zelf de beurs te trekken om hen voor hun favoriete team te behouden. De fan aan tafel bij de contractonderhandelingen als het ware. Overigens wordt dit nu al gedaan door anonieme donateurs die spelers een bedrag in het vooruitzicht stellen zodra zij klaar zijn met hun studie, mits zij blijven tot het einde van hun studie. Dat proces brengt FanAngel nu dus naar het internet.
Een creatieve en in zekere zin ook logische gedachte. Fans die zelf financieel bijdragen aan het bereiken van doelen van hun favoriete team, dat is toch de ultieme vorm van fan engagement. Maar hoe realistisch is dit echt? Tickets voor sportwedstrijden in de NCAA, NFL of NBA zijn bepaald niet goedkoop. Fans dragen met de aankoop van een kaartje dus al behoorlijk bij. Waarom dan ook nog eens een donatie doen? En welk effect zou het überhaupt hebben? Neem het college basketbal. Spelers die na twee of drie jaar studeren vroegtijdig richting de NBA vertrekken, zien bij het tekenen van een contract de zilvervloot binnenkomen. Ik vermoed dat deze spelers niet echt wakker zullen liggen van de bedragen die fans bij elkaar brengen om hen over te halen om in college te blijven. En wat gaan de sportorganisaties hiermee doen? De overkoepelende college sportorganisatie NCAA maar ook de NFL zullen met argusogen alles volgen dat op termijn hun macht en invloed zou kunnen aantasten. Het is te verwachten dat zij alles zullen doen om de invloed van een concept als FanAngel zo klein mogelijk te houden.
FanAngel positioneert zichzelf als een crowdfunding platform. Toch is er een essentieel verschil met de bestaande sportplatforms die crowdfunding bieden. Op sites als Rallyme.com, Pursu.it en MakeAChamp.com presenteren sporters hun missie, inclusief het plan en de benodigde gelden om die te vervullen. Fans doneren mee aan die missie, al dan niet in ruil voor een persoonlijke tegenprestatie van de sporter. Zij maken de route naar de top mogelijk als het ware. Op FanAngel zijn het echter de fans zelf die het doel stellen, en dus niet de sporter. Zij nemen het initiatief, en niet de sporter dus. De beloning volgt achteraf, als het doel wordt gehaald.
Voorlopig richt FanAngel zich op basketbal en American football maar er zijn plannen om uit te breiden naar andere sporten, waaronder Olympische atleten. Gezien de ‘buzz’ in de Amerikaanse sportmedia doet FanAngel in ieder geval van zich spreken. Een blik op de site leert dat de bedragen vooralsnog beperkt zijn. De meest in het oog springende ‘pledge’ is het kampioenschap voor college basketbal team UCLA, waar fans nu ruim 7000 euro voor in het vooruitzicht hebben gesteld.
Welke invloed deze ontwikkeling gaat hebben, is moeilijk te voorspellen. Deze ‘Crowdfunding-For-Performance’ voegt in ieder geval weer een nieuwe variant toe aan het palet van mogelijkheden voor sportliefhebbers om direct betrokken te zijn bij hun favoriete sporter of team. Fans kunnen zelf in actie komen. Het is maar de vraag of een financiële beloning van fans sporters extra zal motiveren. Bovendien hebben sporters vooral ondersteuning nodig op weg naar die topprestatie, in plaats van achteraf.
Ik ben benieuwd naar de toepasbaarheid van het concept voor Nederland. De sportstructuur is hier totaal anders dan in Amerika, het probleem van atleetstudenten die vroegtijdig overstappen naar de profs kennen wij hier bijvoorbeeld niet. Maar als we het concept durven projecteren op de Nederlandse situatie, zouden we als supporters van Team NL dan bereid zijn een donatie te doen voor een gouden medaille voor Marianne Vos of Epke Zonderland? Of zelf de buidel trekken voor het behoud van de sterspeler van je favoriete club?
