In de praktijk van het verenigingsleven vormt synergie een braakliggend terrein waar helaas weinig innovatie plaatsvindt terwijl problemen zoals die van het vrijwilligerstekort en de leden terugloop nijpend zijn. Ook zien we dat verenigingen een eenzijdige focus leggen op die efficiencykant en daarmee de veel belangrijkere effectiviteit verwaarlozen of zelfs verkeerd toepassen. Door de belangrijkste doelen voor de belangrijkste stakeholders op een effectieve manier te combineren in een plan creëer je synergie. Het eindresultaat is dan veel meer dan de som van de delen.
Hoe meer gemeenschappelijke vlakken de verschillende partijen met elkaar delen, des te meer synergie er kan ontstaan. De linker situatie in onderstaande afbeelding geeft weinig synergetische mogelijkheden, de rechter veel. Dat creëer je door uit te gaan van elkaars belangen. Uiteindelijk verloopt de samenwerking op een natuurlijke wijze. Je hoeft er dan geen contract voor op te maken. Iedereen werkt dan graag mee voor het eigenbelang en voor het gemeenschappelijk belang. Dit begint vaak met netwerken: het leggen en onderhouden van contacten met anderen die je mogelijk een voordeel kunnen opleveren. De kans op succes bij samenwerking wordt ondermeer bepaald door de mate waarin ieders competenties elkaar aanvullen in plaats van overstijgen. Samenwerking tussen sport, zorg en onderwijs biedt veel kansen. Er zijn grote verschillen in competenties, kennis, mogelijkheden en relaties waardoor de samenwerking een sterk complementair karakter heeft.
“TEAM: Together Everyone Achives More”
Bij dit samenwerken is sprake van ruil in natura (diensten) of soms tegen een lage prijs. Je gunt elkaar wat en krijgt weer eens wat. Er is nog steeds sprake van een ruilproces vanuit de marketing gedachte: welke behoeftes heeft mijn partner en wat kan ik voor hem betekenen? Dit geldt zeker wanneer de sterktes elkaar niet overlappen maar aanvullen. De een is analytisch, de ander heeft veel ervaring, de derde is creatief, de vierde heeft materiaal, de vijfde kent iedereen en de zesde heeft een accommodatie. Onderling ruil je appels met peren in een goede sfeer en met duidelijke doelstellingen. Iedereen weet dat een groot gedeelte van zijn capaciteit toch onbenut zou blijven zonder de samenwerking. Het rendement is daarom al gauw groot genoeg door het grote effect en de lage kosten.
Daarnaast is er sprake een betere doelgerichtheid (effectiviteit), omdat het kind met zijn ouders centraler komt te staan in plaats van de organisatie. Juist daar valt veel winst te halen met jeugdzorg die meer de vorm krijgt van een omgekeerde piramide. Marketing gaat uit van de behoeftes van de doelgroep met zijn stakeholders en dat hoeft helemaal niet commercieel te zijn. Door je te verplaatsen in de belangen van je partner en daarop in te spelen produceer je al. Door wat te geven komt er vanzelf wat terug.
Het kind kan uitstekend presteren en ook de anderen enthousiasmeren indien er sprake is van kennis en begrip. Kinderen met een beperking hebben vaak juist hele sterke kanten op andere gebieden. Het is de kunst om deze te herkennen en gebruiken. Vanuit het kind kan dat een grote betekenis geven aan zijn ontwikkeling. En voor de club geeft het mogelijkheden om juist die sterke kanten te benutten, wellicht als lid en vrijwilliger. De jonge ADHD ér kan een alerte spits worden in het team die makkelijk scoort en daarnaast met veel enthousiasme leden of sponsors werft. De jonge autist kan de wedstrijd scherp analyseren en met goede adviezen komen voor de coach. Daarnaast is hij voor de vereniging de rekenaar in de financiën en daarmee de hulp voor de penningmeester.
Omgang met de problematiek van kinderen met beperkingen in de jeugdzorg vereist een specifieke kennis en deskundigheid die binnen het onderwijs en bij sportverenigingen niet voldoende aanwezig is. Juist kinderen met een beperking of een gebrekkige thuissituatie hebben veel behoefte aan duidelijkheid en eenduidigheid. Sport kan daarbij zoveel mogelijk sport blijven: zo normaal als mogelijk en zo bijzonder als nodig.
Vierluik rapport “De vereniging als springplank”. Lees ook de eerder gepubliceerde blogs in deze serie::