Valt er voor de sport geld te verdienen op het internet? Analyse van Gijsbregt Brouwer

Dagelijks krijg ik de vraag: wat heeft het internet nu echt veranderd in de sport? Bijna tien jaar na mijn eerste blog hierover en na ruim vier jaar Sportnext is deze vraag nauwelijks minder actueel. Sterker nog, we staan pas aan het begin van die invloed en er komt nog zo veel meer aan. Toch is het goed om te begrijpen wat er inmiddels in de sport anders is dan pakweg 15 jaar terug. Te meer daar de enorme impact van het internet zoals bij muziek (Napster/iTunes/Spotify) of bij reizen (Bookings.com/AirBnB) in de sport veel minder opvallend is. Om helderheid te brengen in alles wat er veranderd is, zal ik twee belangrijkste ontwikkelingen beschrijven: 1) de opkomst van eigen kanalen en 2) alles is verbonden.

Iedereen heeft een eigen kanaal

Wat jij vindt van de beslissing van de scheidsrechter. Het nieuwe kapsel van Neymar. De uitslag van een amateurhockeywedstrijd. De foto’s van de ColorRun. Een selfie uit het Yankee Stadium. De nieuwe campagne van Puma. De route van je fietstochtje. Het staat allemaal op het internet en het staat allemaal op kanalen die toebehoren aan een persoon. Niet de traditionele media (zelfs niet in hun nieuwe online jasjes) brengen dit nieuws of deze content, maar personen op hun eigen kanalen: professionele atleten, amateur atleten, fans en liefhebbers. Iedereen kan content delen. Sport behoort tot de meest gedeelde content op het internet.

"De eigen kanalen geven het individu invloed. Ronaldo kan direct met bijna 100miljoen (!) mensen communiceren via zijn Facebook pagina."

De eigen kanalen geven het individu invloed. Ronaldo kan direct met bijna 100miljoen (!) mensen communiceren via zijn Facebook pagina. Sven Kramer meldde zich via Twitter en Facebook af voor de 1.500 meter op de Olympische Spelen. Deze invloed biedt enorme commerciële mogelijkheden, maar is vooral interessant om directe relaties op te bouwen met fans en liefhebbers. Dit geldt bij uitstek voor de professionele atleten, maar net zo goed voor de amateurs, op kleinere schaal, maar in veel grotere aantallen. Deze nieuwe relaties vormen samen een netwerk of community. Binnen die communities geldt meer nog dan voor het internet de “cult of personality”. Helden lijken persoonlijk en dichtbij. De atleet wordt steeds transparanter en – op zijn minst virtueel – aanraakbaarder.

Uiteraard is die macht niet onbegrensd. Waar traditionele media macht verloren, winnen nieuwe partijen macht. Twitter, Facebook en Google zijn de nieuwe NOS, VI en Telegraaf. Partijen die verder weg zijn, rijker zijn en hun geheel eigen agenda’s hebben. Net als traditionele media houden deze nieuwe partijen maar om een reden van de sport: de toegang tot de fans van de sport. Cristiano Ronaldo doet het lastige werk voor Facebook: hij verzamelt 100miljoen mensen en geeft Facebook en passant een kijkje in hun ziel. Met Facebook kijken alle adverteerders van Facebook mee. Het valt dan ook op dat steeds meer atleten (en teams en evenementen) de fans aan het verschuiven zijn naar hun eigen platforms: sites of apps waar ze zelf de baas zijn en niets hoeven delen met Facebook of Google. Van “fish where the fish are” naar “come swim in my pond”.

Lees ook: Waarom sporters zoveel content delen

De ontwikkeling van eigen, vaak persoonlijke, kanalen is misschien de belangrijkste ontwikkeling die het internet de sport gebracht heeft. Het maakt atleten (en teams) nog meer de kern de van de sport en zorgt voor absurde bedragen in sponsoring, licenties en endorsements,omdat deze atleten merken toegang geven tot honderden miljoenen fans.

Alles is verbonden

"Niet alleen zijn wij (sporters en fans) verbonden aan het internet via onze telefoons, steeds meer is alles in de sport zelf aan het internet verbonden via sensoren en interfaces."

Sport is buiten, in beweging en veranderlijk. Sport is live. Al deze dingen geven aan waarom sport en internet pas echt een vlucht samen namen toen de wereld de smartphone ging gebruiken. Foto’s, video’s, uitslagen, routes en nieuws, alles gaat realtime via je mobieltje naar het net en komt op hetzelfde moment binnen via je mobieltje. De Ryder Cup probeert fans en golfers van het gebruik van de smartphone af te laten zien en trekt dit vervolgens snel weer in. De Premier League probeert alle Vines van doelpunten van het internet te weren. Ondertussen loopt de oceaan aan data in en rond de sport alleen maar voller. Niet alleen met klassieke content zoals tekst, foto’s en video’s, maar ook met nieuwe data: plekken, routes, snelheid, afstand, hoogte, bewegingen, persoonlijke uitslagen, biologische gegevens, aantallen sporters en fans en nog veel meer.

Lees ook: Waar ligt de toekomst van Nike en draagbare technologie?

Het mobiele internet is groot geworden door de smartphone en krijgt nu een vervolg in “the internet of things”. Niet alleen zijn wij (sporters en fans) verbonden aan het internet via onze telefoons, steeds meer is alles in de sport zelf aan het internet verbonden via sensoren en interfaces. De hartslagmeter en het GPS-horloge waren pas het begin. De bal is verbonden: een sensor registreert waar deze is en hoe die beweegt en zendt deze data naar het internet, zodat coaches of fans wat met die data kunnen. Zo zijn ook het veld en het stadion zijn verbonden, de zwembril verbonden, de helm verbonden, uiteraard zijn de schoenen verbonden, maar ook de “shoulder pads” van NFL football spelers zijn verbonden. De volgende stap is dat ook alles wat binnen een atleet (amateur of pro) gebeurt ook verbonden is met het internet: verzuring, vermoeidheid, herstel al deze processen worden inzichtelijk.

""De nieuwe realiteit eist dat je als organisatie die relevant wil zijn in de sport inzet op meerdere inkomstenbronnen: een helder merk, een eigen en robuust platform, een community van fans en liefhebbers, inzicht in data en bovenal aansprekende en open atleten."

Deze zee aan connecties, data en informatie vraagt om verheldering en duiding. Wat betekenen al deze data? Er komen apps die dat kunnen, maar ook experts zullen hun visie geven. Deels zullen hier nieuwe organisaties voor ontstaan (net zoals Facebook en Twitter op kwamen om content te delen). Deels zullen bestaande bedrijven in de sport deze duidende rol op zich nemen (denk aan de snelheid van Robben tijdens het WK voetbal in beeld bij de NOS). Daarnaast zullen experts de data gebruiken om sport naar een nog hoger niveau te tillen. Sport is vaak al pure wetenschap en dit zal nog alleen maar meer worden. Of het nu gaat om welke voeding je neemt, welke jong talent in de opleiding blijft of naar welke hoek je duikt bij een penalty, alles is straks een gevolg van een groot rekenmodel.

De letterlijke verbondenheid van sport aan het internet is de belangrijkste ontwikkeling voor sport de komende jaren. Atleten en teams die hier goed mee omgaan zullen alleen nog maar beter worden en zullen hun fans vaker kunnen trakteren op mooie analyses en content. Net als hierboven geldt overigens ook hier: dit geldt voor professionals en voor amateurs.

Wat moeten we hier mee in de sport?

Sport is meer verbonden dan ooit en er wordt meer content en data gecreëerd dan we kunnen begrijpen of overzien. Hoewel er in de sport (nog?) geen organisatie of app is geweest die de hele branche op zijn kop heeft gezet, zoals in de muziek, is er veel veranderd. Enerzijds drogen traditionele inkomstenstromen rap op. Sponsoring is geen gegeven meer voor veel atleten en teams. Lidmaatschappen lijken iets van de vorige eeuw. Anderzijds sluiten grote atleten en teams deals die nauwelijks te bevatten zijn. Ook wordt er meer en meer geld gespendeerd aan sportartikelen zoals schoenen, outfits en gear. In de VS heeft de MLB al sinds begin deze eeuw een eigen online kanaal waar goed voor betaald wordt. Dit jaar kwam het aantal mensen dat op connected devices keek voor het eerst boven de 50% uit. De wereld van de action sports bestaat bij de gratie van “coole” sponsorships en gratis online distributie via onder meer YouTube. EA Sports betaalt twee keer zo veel voor de rechten van de Premier League om de spelers en teams in haar populaire FIFA game te mogen weergeven. Runkeeper heeft meer dan 30 miljoen downloads. Nieuwe concept hardloopevenementen (zoals obstacle runs) schieten als paddestoelen uit de grond.

Lees meer: Sponsoring in het post-broadcasting tijdperk

Ik ben dan ook verre van somber over de sport als geheel. Het lastige van de bovenstaande ontwikkelingen is wel dat er geen “blueprint to money making” is. Of je nu manager bent van atleten, evenementen organiseert, een sportteam leidt of regels opstelt voor competities, de nieuwe realiteit eist dat je als organisatie die relevant wil zijn in de sport inzet op meerdere inkomstenbronnen. Daarbij zijn een paar zaken onontbeerlijk: een helder merk, een eigen en robuust platform, een community van fans en liefhebbers, inzicht in data en bovenal aansprekende en open atleten. Dan liggen er commerciële kansen in primaire sportbeleving (meedoen aan een evenement, advies of training krijgen of live kijken naar sport), zowel online als offline. Secundaire sportbeleving (selfies, routes, hoogtepunten, blogs, casual games) vormen de route naar primaire sport, maar zullen zelden in zichzelf waarde genoeg hebben om te vermarkten.

Sport en internet zijn onlosmakelijk verbonden en zullen alleen nog maar verder naar elkaar toe kruipen. We kennen sport en TV inmiddels ruim zestig jaar en daar is de ontwikkeling nog niet voorbij. Sport en internet kennen we nog geen twintig jaar samen, dus de grootste ontwikkelingen liggen nog voor ons. Daarbij zal de basis van eigen kanalen en alles is verbonden centraal blijven.