Klagen over voetbalverslaggeving is van alle tijden maar dit WK is lijkt het wel extremer. Ik herken twee oorzaken: 1. Te negatieve verslaggeving 2. Opkomst van vrij beschikbare voetbaldata. Samen hebben ze één gemeenschappelijke deler...social media.
Vroeger had je alleen je directe omgeving om je beklag te doen over de verslaggeving. Social media wordt nu gebruikt als uitlaatklep om vooral het ongenoegen te uiten over de verslaggever van dienst. Dat is natuurlijk een beetje het lot van een sportverslaggever. Maar er is ook onderbouwde kritiek waar mijn inziens niet altijd goed mee wordt omgegaan. Vooropgesteld, fans zijn op dit moment euforisch, misschien te euforisch. Wellicht zelfs naïef of opportunistisch te noemen als er geen verwachtingen waren maar na de wedstrijd tegen Spanje was alles anders, door die roze bril wil niemand kritiek horen.
Maar hebben de fans een punt als ze vinden dat de huidige verslaggeving in de krant en op TV tijdens de wedstrijden of tijdens de voor- en nabeschouwingen veelal te zuur is? De fans zijn de negatieve houding ten opzichte van de speelstijl en van Gaal zat. Fans zoeken naar media die het huidige gevoel in Nederland en bij het team goed weten vertalen anders haken ze af. Natuurlijk mag en moet de voetbalanalist, verslaggever of presentator kritisch zijn. Maar het is een dunne lijn die kritisch scheidt van drammerigheid, zuigen, idealisme, arrogantie, betweterigheid, hautain gedrag en van Gaal het succes niet gunnen. Het zijn eerder personen dan programma’s of kranten die het moeten ontgelden. Bij de NOS is Arno Vermeulen het zwaarst aangepakt, maar ook vader en zoon Mulder, Snoeks, Grueter en natuurlijk Maalderink krijgen ervan langs. Net als Derksen bij VI Oranje en een aantal sportverslaggevers en columnisten bij de Telegraaf en Trouw.
Het lijkt soms alsof alleen het eigen gelijk telt. De humor bij de Nederlandse verslaggevers is vaak ver te zoeken. De neutraliteit en serieuze benadering bij NL wedstrijden slaat soms een beetje door, alsof ze zich verheven voelen boven het oranje gepeupel. Een opmerking als deze valt dan ook niet goed: “Wat mensen op internet en Twitter over Snoeks schrijven, interesseert de doorgewinterde commentator niet”. "De wereld van Twitter is mij vreemd. Dat boeit me totaal niet." Toch jammer, want de grappen over zijn telefoon waren geweldig. Bij sommigen komt het zelfs over alsof het NL XI tal het nooit goed kan doen, zelfs niet als ze het WK zouden winnen. Natuurlijk moeten de heren zich ook enigzins wapenen tegen alle vervelende opmerkingen en de bedreigingen zijn echt onacceptabel.
Het zijn overigens vooral de ‘oudjes’ die de kritiek te verduren krijgen. De jongere garde doet het opmerkelijk goed. Zij begrijpen beter wat de media consument van hen verwacht. Naast inside information, vooral ook gebalanceerde analyses aangevuld met mooie content, af en toe een grappige kwinkslag en gebruik makend van beschikbare data. Hugo Borst en Henry Schut lijken bij velen wel de juiste snaar te raken. Net als diverse jongere sportverslaggevers bij de landelijke kranten zoals het AD. De NOS heeft geluisterd naar de wensen van de kijkers door online het TV beeld te vergezellen van het radio commentaar van Jack van Gelder. Maar de fan wil meer, terwijl ik dit schrijf heeft de Facebook pagina ‘Laat Jack de finale doen’ al meer dan 75.000 hits.
Maar ook de opkomst van vrij beschikbare voetbaldata draagt niet bij aan het huidige imago van diverse verslaggevers. Fans controleren hen op hun uitspraken, het zg. factchecking. Moneyball vanuit de huiskamer. Afgelopen week schreef Henk Hoijtink van Trouw dat Pirlo een veel kleiner deel van het veld bestrijkt t.o.v. verleden. Niets bleek minder waar, voetbalblog Catenaccio kwam direct met de bekende heatmaps waaruit het tegendeel bleek. Hetzelfde overkwam Mart Smeets met een uitspraak over Balotelli. Gemakzuchtige journalistiek wordt hiermee genadeloos afgestraft.
Het mooie is dat veel van deze voetbaldata online vrij beschikbaar is en daarmee kunnen fans hun eigen analyse samenstellen. Indien je niet in staat bent de cijfers zelf te interpreteren, dan doet een blog als Catennaccio dat voor je. Het schijnt dat zelfs de technische staf van van Gaal de door hen geschreven analyses gebruikt. Minder zuur en gebaseerd op feiten.
De fan bepaald nu veel meer zelf hoe ze het WK willen consumeren in plaats van alleen via de traditionele kanalen. Het opzoeken van voetbaldata, het lezen van online artikelen via bijv. Blendle, het bekijken van grappige of mooie content en het delen van je mening en emoties met duizenden anderen zodra Tim Krul de laatste penalty stopt. Dat is hoe de meeste mensen op dit moment het WK beleven. De rol van de traditionele verslaggeving blijft maar het gezag van de oude garde is tanende.
Relevante artikelen
Cijfer Lijsters in de Volkskrant
WK-data-analyse-analyse in HPdetijd
Afbeeldingen (CC): Twitter Ons Oranje - FIFACOM - TwitterData
